الأنعام ٥٥
| کپی متن آیه |
|---|
| وَ کَذٰلِکَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ وَ لِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ |
ترجمه
| الأنعام ٥٤ | آیه ٥٥ | الأنعام ٥٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«نُفَصِّلُ»: از هم جدا می‌سازیم. نمودار و آشکار می‌کنیم. توضیح و تبیین می‌نمائیم. «وَ لِتَسْتَبِینَ»: تا این که روشن و هویدا شود. واو حرف عطف است و فعل (لِتَسْتَبِینَ) را بر فعل مقدّری مانند (لِیَفْهَمُوا) عطف می‌کند. تقدیر چنین است: لِیَفْهَمُوا وَ لِتَسْتَبینَ. «سَبِیلُ»: راه. این واژه به صورت مذکّر و مؤنّث به کار می‌رود.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۷ - ۵۵ سوره انعام
- دلایل اين كه مشركان از پيامبر اکرم «ص»، درخواست معجزه كردند
- گفتاری پیرامون اجتماعات حیوانی
- پاسخ به چند سؤال در مورد حشر حيوانات، در قیامت
- بیان اختلاف فاحش موجود در مبادى و اسباب اختیار، در انسان
- چند احتمال در معناى «كتاب»، در آیه «مَا فَرَّطنَا فِى الكِتَابِ مِن شَئٍ»
- نقد سخنانی كه در معناى آيه و محشور شدن حيوانات غير انسانى گفته شده
- نكته اى كه در توصيف مشركان به گنگى و كورى و كرى وجود دارد
- روى آوردن به خدا، در شداید و سختی ها، از فطريات بشر است
- نكاتى چند كه از توضيحات قبلى روشن گرديد
- بيان عدم منافات آيه مورد بحث، با آیه «وَ مَا دُعَاء الكَافِرِينَ الّا فِی ضَلَالٍ»
- فلسفه ابتلاء امت های قبل از امت اسلام، به «بَأسَاء» و «ضَرّاء»
- فساد اين گفتار كه امت های گذشته، حتّى در شدائد توانفرسا، زير بار توحيد نرفته اند
- عجز شركاى ادّعایى و بت های مشرکان، از هر تصرفى در عالَم
- مشركان، همان ستمكارانند و جز به خاطر ظلمشان، عذاب نمى شوند
- مراد از «خزائن الله»، در آیه شریفه
- مراد از نفى علم غيب از لسان پيامبر «ص»، در آیه شریفه
- فرق بين پيامبر «ص» و ديگر مردمان، مانند فرق بينا و نابيناست
- وجه نفی مطلق «شفاعت»، در آیه «لَيسَ لَهُم مِن دُونِهِ وَلِىٌّ وَ لَا شَفِيعٌ»
- برحذر داشتن رسول خدا «ص» از راندن مؤمنان فقير
- نظر راغب اصفهانى، در مورد معناى «وجه» و «وَجهُ ربّك» و امثال آن
- معناى جمله: «حساب آنان بر تو و حساب تو، بر آنان نیست»
- فاصله طبقاتى بين مردم، امتحانى الهى است
- چند نکته که از آیه شریفه استفاده می شود
- بحث روایتی
- چند روايت در مورد سنت «املاء» و «استدراج»
- رواياتى پيرامون درخواست اشراف از پيامبر «ص»، كه فقراء را از خود دور كند
- توضيحى درباره روش تطبيق، در تفسير آيات قرآن و روايات شأن نزول
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ وَ لِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ «55»
و ما بدين گونه آيات را (براى مردم) به روشنى بيان مى‌كنيم، (تا حقّ آشكار) و راه و رسم گناهكاران روشن شود.
نکته ها
در شأن نزول آيه آمده است، جمعى گنهكار، خدمت پيامبر آمده و گفتند: ما خلاف‌هاى زيادى كرده‌ايم. حضرت ساكت شد. اين آيه نازل شد.
در اين سوره، خداوند دوبار جمله‌ى: «كَتَبَ عَلى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ» 6: 12 گفته است، يكى براى دلگرم كردن مؤمنان در همين دنيا (همين آيه)، يكى هم در آيه‌ى 12 كه براى معاد است. «كَتَبَ عَلى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ» 6: 12
جهالت، قبلا بيان شد كه در حديثى امام صادق فرمود: مراد از «جهالة» جهل به زشتى باطن گناه است كه شامل همه گناهكاران مى‌شود.
پیام ها
1- ايمان زائر پيامبر خدا، از شرايط دريافت لطف الهى است. وَ إِذا جاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآياتِنا فَقُلْ ...
جلد 2 - صفحه 470
2- زيارت پيامبر، راه دريافت لطف خداست. جاءَكَ ... فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ كَتَبَ
3- رابطه‌ى رهبر و مردم، بر پايه‌ى انس و محبّت است. إِذا جاءَكَ ... فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ
4- بهترين عبارت تحيّت، «سلام عليكم» است. «فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ» 6: 54
5- تحقير شدن مؤمنان را جبران كنيد. (در آيه‌ى 53 متكبّران با لحن تحقيرآميزى مى‌گفتند: أَ هؤُلاءِ ... ولى در آيه‌ى 54 خداوند آن تحقير را جبران مى‌كند و به پيامبرش دستور سلام كردن به مؤمنان را صادر مى‌كند.) «فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ»
6- «سلام»، شعار اسلام است. بزرگ نيز به كوچك، سلام مى‌كند. «فَقُلْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ»
7- مربّى ومبلّغ، بايد با برخوردى محبّت‌آميز با مردم، به آنان شخصيّت دهد.
«سَلامٌ عَلَيْكُمْ»
8- اگر گناه از روى لجاجت و استكبار نباشد، توبه قابل پذيرش است. «مَنْ عَمِلَ مِنْكُمْ سُوءاً بِجَهالَةٍ» 6: 54
9- خداوند، رحمت را بر خويش واجب كرده؛ ولى شرط دريافت آن، عذرخواهى و توبه است. كَتَبَ ... ثُمَّ تابَ
10- توبه، تنها يك لفظ نيست، تصميم و اصلاح هم مى‌خواهد. «تابَ وَ أَصْلَحَ»
6: 54
12- عفو الهى همراه با رحمت است. «غَفُورٌ رَحِيمٌ» (گناهكار نبايد مأيوس شود)
13- روشنگرى نسبت به سيماى مجرمان و راه خطاكاران و اهل توطئه، از اهداف مكتب است. «لِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ» 6: 55
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
وَ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ وَ لِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ (55)
وَ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ: و همچنان كه تبيين مى‌كنم در اين سوره دلايل توحيد و نبوت را، همچنين تفصيل مى‌دهم آيات قرآن را در وصف مطيعان و عاصيان تا حق ظاهر شده حجت بر عصاة لازم گردد و اهل ايمان انقياد به آن نمايند وَ لِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ: و به جهت آنكه روشن گردد راه گناهكاران. يعنى حق از باطل ممتاز شود.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ وَ لِتَسْتَبِينَ سَبِيلُ الْمُجْرِمِينَ (55)
ترجمه
و همچنين تفصيل ميدهيم آيتها را و تا روشن شود راه گناهكاران.
تفسير
تفصيل ادلّه و اقامه حجج براى وضوح حق و بيان راه باطل است و همچنين بيان اوصاف مطيعان و عاصيان براى ظهور مقام آنها و بيان راه چاره اينها است كه توبه است و جمله و لتستبين عطف است بر ليظهر الحقّ مقدر كه كلام دلالت بر آن دارد و لفظ سبيل تذكير و تأنيث در آن جائز است و گفته‌اند مراد بيان افتراق راه باطل از راه حق است و اللّه اعلم ..
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الآيات‌ِ وَ لِتَستَبِين‌َ سَبِيلُ المُجرِمِين‌َ (55)
و همين نحوه براي شما تفصيل ميدهيم آيات را و هراينه ظاهر ميشود براي شما طريقه گنهكاران.
جلد 7 - صفحه 86
و كذلك مشبه و مشبه به يعني همين نحوي که در سابقين از نيكان و بدان بيان كرديم از براي لاحقين هم بيان ميكنيم آيات و نشانه‌هايي نُفَصِّلُ الآيات‌ِ چه آيات تكوينه که عبارت باشد از رفتار با اهل ايمان و تقوي و با كفار و فساق و چه تشريعيه که مطيع و عاصي از هم تميز داده شوند و مؤمن و كافر از هم جدا گردند و چه معجزات باهرات تا حجت بر همه تمام گردد وَ لِتَستَبِين‌َ دو نحوه قرائت شده بتاء و بياء و معتبر همان سياهي قرآن است که با تاء منقوط است و لام در لتستبين لام غايت است و استبانه ظاهر و واضح شدنست سَبِيلُ المُجرِمِين‌َ ممكن است مراد رفتار مجرمين باشد که در راه معصيت و نافرماني و ظلم و اذيت بانبياء و مؤمنين و كفر و طغيان سير ميكنند و روزبروز بر فسق و فجور خود ميافزايند و ممكن است مراد رفتار الهيست نسبت بآنها از حيث نزول بلاء يا ازدياد نعم که معني استدراج باشد و بعيد نيست که شامل هر دو شود براي تنبّه مؤمنين.
تنبيه- مسئله توبه را از معني توبه و شرائط آن و لزوم آن و وجوب قبول توبه و فضيلت آن و زمان توبه در مجلد اول اينکه كتاب صفحه 180 ذكر شده.
برگزیده تفسیر نمونه
نکات آیه
۱- تبیین آیات قرآن و کیفیت آن از جانب خداوند است. (و کذلک نفصل الأیت)
۲- آیات با عظمت سوره انعام نمونه اى از تفصیل و تبیین خداوند (و کذلک نفصل الأیت) «ذلک» ظاهراً اشاره به آیات سوره انعام است. یعنى ما مانند این آیات با عظمت، آیات خود را بیان مى کنیم.
۳- روشن ساختن راه و روش مجرمان، از اهداف تفصیل و تبیین آیات قرآن (و کذلک نفصل الأیت و لتستبین سبیل المجرمین)
۴- ترسیم راه و روش صالحان، از اهداف تبیین آیات قرآن (و کذلک نفصل الأیت و لتستبین سبیل المجرمین) بیان راه و روش مجرمان، با بیان راه و روش مجرمان، با بیان راه و روش صالحان، که نقطه مقابل مجرمان است، ملازمه دارد و بیان یکى از دو ضد، مآلا بیان دیگرى نیز خواهد بود. لذا برخى گفته اند جمله «و لتستبین» عطف بر جمله محذوف «لتستبین سبیل المؤمنین» است.
۵- ترسیم راه و روش صالحان و مجرمان باید از محورهاى اساسى تبلیغ باشد. (و کذلک نفصل الأیت و لتستبین سبیل المجرمین) چون در آیه ترسیم راه و روش مجرمان و صالحان به عنوان هدفى بارز براى تفصیل آیات بیان شده، مى توان این پیام را در موضوع تبلیغ از آن دریافت کرد.
موضوعات مرتبط
- تبلیغ: ارکان تبلیغ ۵
- خدا: افعال خدا ۱، ۲
- سوره انعام: آیات سوره انعام ۲
- صالحان: تبیین خط مشى صالحان ۴، ۵
- قرآن: تبیین آیات قرآن ۱، ۲; فلسفه تبیین آیات قرآن ۳، ۴
- مجرمان: تبیین خط مشى مجرمان ۳، ۵
منابع
