گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۰ بخش۷: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۸۸: خط ۸۸:
<span id='link56'><span>
<span id='link56'><span>


==چند مطلب كه از آيه شريفه استفاده مى شود ==
پس از آنچه در معناى آيه گفتيم، چند امر روشن گرديد:
پس از آنچه در معناى آيه گفتيم چند امر روشن گرديد:


يكى اينكه منظور از هدايت به سوى حق صرف ارائه طريق و نشان دادن راه راست نيست ، بلكه منظور از آن ايصال به مطلوب است ، چون اين معنا مسلم و بديهى است كه هر كسى مى تواند بگويد راه حق كدام است ، چه اينكه خود گوينده بوسيله غير و يا بالذات راه حق را يافته باشد و يا نيافته باشد، و آيه شريفه سخن از هدايتى دارد كه كار هر كس ‍ نيست پس معلوم مى شود منظور از آن صرف نشان دادن راه حق نيست.
* يكى اين كه:


دوم اينكه منظور از جمله : «من لا يهدى الا ان يهدى» كسى است كه به خودى خود راه را نمى يابد، و اين دو طايفه را شامل مى شود، يكى آن كسانى را كه اگر هدايت مى شوند بوسيله غير خود مى شوند و يكى آن كسانى كه اصلا هدايت نمى شوند، نه به خودى خود و نه به وسيله غير نظير بتها و خدايان دروغين كه قابليت هدايت به وسيله غير را ندارند، چون جمله «الا ان يهدى» استثناء از جمله : «من لا يهدى» است، و اين جمله بايد دو طائفه را شامل بشود، تا طايفه هدايت پذير به وسيله غير از آن استثناء شود.
منظور از «هدايت به سوى حق»، صرف ارائه طريق و نشان دادن راه راست نيست، بلكه منظور از آن ايصال به مطلوب است. چون اين معنا مسلّم و بديهى است كه هر كسى مى تواند بگويد راه حق كدام است، چه اين كه خود گوينده به وسيله غير و يا بالذات راه حق را يافته باشد و يا نيافته باشد، و آيه شريفه، سخن از هدايتى دارد كه كار هر كس نيست. پس معلوم مى شود منظور از آن، صرف نشان دادن راه حق نيست.
 
* دوم اين كه:
 
منظور از جمله: «مَن لَا يَهِدِّى إلّا أن يُهدَى»، كسى است كه به خودى خود راه را نمى يابد، و اين دو طايفه را شامل مى شود. يكى آن كسانى را كه اگر هدايت مى شوند، به وسيله غير خود مى شوند و يكى آن كسانى كه اصلا هدايت نمى شوند. نه به خودى خود و نه به وسيله غير، نظير بت ها و خدايان دروغين كه قابليت هدايت به وسيله غير را ندارند. چون جملۀ «إلّا أن يُهدَى»، استثناء از جمله: «مَن لَا يهدى» است، و اين جمله بايد دو طایفه را شامل بشود، تا طايفه هدايت پذير به وسيله غير از آن استثناء شود.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۰ صفحه ۸۳ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۰ صفحه ۸۳ </center>
معناى استثناء در: «امن لا يهدى الا ان يهدى» واقوال نادرست برخى از مفسرين در اين باره
==نقد اقوال برخی از مفسران، در معناى آیه: «أمَّن لَا يَهِدِّى إلّا أن يُهدَى»==
و در جمله : «ان يهدى» فعلى آمده كه حرف «ان» مصدرى بر سرش درآمده ، كه كارش اين است كه به فعل معناى مصدرى مى دهد، و جمله فعليه اى كه اين چنين تاويل به مصدر برود دلالتى بر تحقق ندارد، به خلاف خود مصدر كه به معمولش اضافه شود.  
و در جمله : «ان يهدى» فعلى آمده كه حرف «ان» مصدرى بر سرش درآمده ، كه كارش اين است كه به فعل معناى مصدرى مى دهد، و جمله فعليه اى كه اين چنين تاويل به مصدر برود دلالتى بر تحقق ندارد، به خلاف خود مصدر كه به معمولش اضافه شود.  


خط ۱۲۷: خط ۱۳۰:
وجه نادرستى اين تفسير اين است كه آيات مورد بحث در سياق و زمينهاى قرار دارند كه در آن سياق فقط عليه بت پرستان احتجاج شده ، و گفتن اينكه منظور از جمله «من لا يهدى الا ان يهدى» ملائكه و جن و يا رؤساى اضلالگرند جمله را از صلاحيت انطباق بر مورد خارج مى سازد.
وجه نادرستى اين تفسير اين است كه آيات مورد بحث در سياق و زمينهاى قرار دارند كه در آن سياق فقط عليه بت پرستان احتجاج شده ، و گفتن اينكه منظور از جمله «من لا يهدى الا ان يهدى» ملائكه و جن و يا رؤساى اضلالگرند جمله را از صلاحيت انطباق بر مورد خارج مى سازد.
<span id='link58'><span>
<span id='link58'><span>
==هدايت به معناى ايصال به مطلوب، شأن انبياء و ائمه «ع» است ==
==هدايت به معناى ايصال به مطلوب، شأن انبياء و ائمه «ع» است ==
مطلب سومى كه از بيان ما در معناى آيه شريفه روشن گرديد اين است كه هدايت به سوى حق اگر به معناى هدايت زبانى نباشد، و بلكه به معناى رساندن به مقصد باشد، كه همين طور هم هست چنين هدايتى كار كسانى است كه خود راه يافته باشند، و اهتدايشان به هدايت كسى ديگر نباشد، و در اهتداء و راه يافتن بين آنان و خداى عزوجل هيچ واسطه اى دخالت نداشته باشد، حال چون امامان يا از همان حين تولد چنين باشند، و يا چون انبياء بعد از گذشتن برهه اى از عمرشان به عنايت خاصى از خداى سبحان به چنين هدايت رسيده باشند.
مطلب سومى كه از بيان ما در معناى آيه شريفه روشن گرديد اين است كه هدايت به سوى حق اگر به معناى هدايت زبانى نباشد، و بلكه به معناى رساندن به مقصد باشد، كه همين طور هم هست چنين هدايتى كار كسانى است كه خود راه يافته باشند، و اهتدايشان به هدايت كسى ديگر نباشد، و در اهتداء و راه يافتن بين آنان و خداى عزوجل هيچ واسطه اى دخالت نداشته باشد، حال چون امامان يا از همان حين تولد چنين باشند، و يا چون انبياء بعد از گذشتن برهه اى از عمرشان به عنايت خاصى از خداى سبحان به چنين هدايت رسيده باشند.
۲۰٬۴۲۸

ویرایش