۲۰٬۹۵۹
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱ بخش۵۰: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←برهانى ديگر بر رحمن و رحيم بودن خدا
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
''' * اين بود آن برهان سوم.''' | ''' * اين بود آن برهان سوم.''' | ||
<span id='link585'><span> | <span id='link585'><span> | ||
در آيه مورد بحث، بعد از اقامه سه برهان بر «وحدت إله» كه در آيه قبل ادعا شده بود، برهانى هم بر دو اسم «رحمان» و «رحيم» اقامه كرده كه آن نيز در آيه قبل ذكر شده بود. | |||
در آيه مورد | |||
بيان آن برهان، اين است كه اين إله كه نیازهای هر چيزى را به او داده و آنچه را كه هر چيز در رسيدن به سعادت وجودی اش، و نيز در رسيدن به سعادت در غايتش، و اگر غير از زندگى در دنيا آخرتى هم دارد، در رسيدن به غايت و هدف اخروی اش، بدان نيازمند است، در اختيارش گذاشته، چنين الهى «رحمان» و «رحيم» است. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱ صفحه : ۶۰۰ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱ صفحه : ۶۰۰ </center> | ||
«رحمان» است، بدين جهت كه نیازهای مادى تمامى موجودات را فراهم كرده، و «رحيم» است بدين جهت كه نیازهای آدمى را در رسيدن به سعادت آخرتش در دسترسش گذاشته، و چطور ممكن است خدايى كه عاقبت امر انسان و آخرت او را تدبير كرده، غير آن خدایى باشد كه خود انسان را تدبير مى كند؟ | |||
در | در اين جا اين نكته روشن می شود كه: چرا در اول آيه مورد بحث كلمۀ «إنّ» كه تعليل را مى رساند، در آمده و معلوم شد براى اين در آمده، كه آيه شريفه آيه قبل را تعليل مى كند و مى فهماند چرا «إلَهُكُم إلَهٌ وَاحِدٌ»؟ و چرا اين إله واحد رحمان و رحيم است - و خدا داناتر است. | ||
پس | پس جملۀ «إنَّ فِى خَلقِ السَّمَاوَاتِ وَ الأرض»، اشاره دارد به اجرام آسمانى و زمين، (كه آن هم يكى از كرات است) و به آنچه كه تركيبات آن ها از عجائب خلقت و بدايع صنع دارد، از اشكالى كه قوام اسماء آن ها بر آن است و مواردى كه جرم آن ها از آن تأليف و تركيب يافته، و تحولى كه بعضى از آن ها را به بعضى ديگر مبدل مى كند و نقص و زيادتى كه عارض بعضى از آن ها می شود و اين كه مفرداتش مركب و مركباتش تجزيه می شود. | ||
همچنان كه فرمود، «أوَ لَم يَرَوا أنَّا نَأتِى الأرضَ نَنقُصُهَا مِن أطرَافِهَا: آيا نمى بينند كه ما به زمين مى پردازيم، و از اطرافش كم مى كنيم»؟ و نيز فرموده: «أوَ لَم يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أنَّ السَّمَاواتِ وَ الأرضِ كَانَتَا رَتقاً فَفَتَقنَاهُمَا وَ جَعَلنَا مِنَ المَاءِ كُلَّ شَئٍ حَىٌّ: آيا كسانى كه كفر ورزيدند، نديدند كه آسمان ها و زمين در هم و يك پارچه بود، ما آن ها را شكافته، از هم جدا كرديم و هر زنده اى را از آب زنده كرديم»؟ | |||
<span id='link586'><span> | <span id='link586'><span> | ||
==علل پيدايش شب و روز == | ==علل پيدايش شب و روز == | ||
«'''و اختلاف الليل و النهار'''» اختلاف شب و روز، همان كم و زياد شدن و كوتاه و بلند شدنى است ، كه بخاطر اجتماع دو عامل از عوامل طبيعى عارض بر شب و روز ميشود و اول آن دو عامل عبارتست از حركت وضعى زمين بر دور مركز خود كه در هر بيست و چهار ساعت يكبار اين دور را مى زند، و از اين دوران كه هميشه يك طرف زمين يعنى كمى بيش از يك نيم كره آن را رو به آفتاب مى كند و آنطرف از آفتاب نور مى گيرد و حرارت را جذب مى كند، روز پديد مى آيد، و يك طرف ديگر زمين يعنى كمى كمتر از يك نيم كره آن كه پشت به آفتاب واقع شده و در ظلمت سايه مخروطى شكل آفتاب قرار مى گيرد، شب پديد مى آيد و اين شب و روز بطور دائم دور زمين دور مى زنند. | «'''و اختلاف الليل و النهار'''» اختلاف شب و روز، همان كم و زياد شدن و كوتاه و بلند شدنى است ، كه بخاطر اجتماع دو عامل از عوامل طبيعى عارض بر شب و روز ميشود و اول آن دو عامل عبارتست از حركت وضعى زمين بر دور مركز خود كه در هر بيست و چهار ساعت يكبار اين دور را مى زند، و از اين دوران كه هميشه يك طرف زمين يعنى كمى بيش از يك نيم كره آن را رو به آفتاب مى كند و آنطرف از آفتاب نور مى گيرد و حرارت را جذب مى كند، روز پديد مى آيد، و يك طرف ديگر زمين يعنى كمى كمتر از يك نيم كره آن كه پشت به آفتاب واقع شده و در ظلمت سايه مخروطى شكل آفتاب قرار مى گيرد، شب پديد مى آيد و اين شب و روز بطور دائم دور زمين دور مى زنند. | ||
