گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱ بخش۲۸: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۱۰۱: خط ۱۰۱:
و معناى جمله اين است كه در پاسخ گفتند: دل هاى ما در زير غلاف ها و لفافه ها، و پرده ها قرار دارد. و اين جمله، نظير آيه: «وَ قَالُوا قُلُوبُنَا فِى أكِنَّةٍ مِمَّا تَدعُونَا إلَيهِ: گفتند: دل هاى ما در كنانه ها است، از آنچه شما ما را بدان می خوانيد» می باشد، و اين تعبير، در هر دو آيه، كنايه است از اين كه ما نمی توانيم به آنچه شما دعوتمان مى كنيد، گوش فرادهيم.
و معناى جمله اين است كه در پاسخ گفتند: دل هاى ما در زير غلاف ها و لفافه ها، و پرده ها قرار دارد. و اين جمله، نظير آيه: «وَ قَالُوا قُلُوبُنَا فِى أكِنَّةٍ مِمَّا تَدعُونَا إلَيهِ: گفتند: دل هاى ما در كنانه ها است، از آنچه شما ما را بدان می خوانيد» می باشد، و اين تعبير، در هر دو آيه، كنايه است از اين كه ما نمی توانيم به آنچه شما دعوتمان مى كنيد، گوش فرادهيم.


==بحث روايتى ==
== <center> بحث روايتى </center>==
در كافى از امام ابى جعفر (ع ) روايت آورده ، كه در ذيل جمله : .«'''و قولوا للناس حسنا'''» الخ ، فرمود: بمردم بهترين سخنى كه دوست ميداريد بشما بگويند، بگوئيد.
در كافى، از امام ابى جعفر «علیه السلام» روايت آورده، كه در ذيل جمله: «وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسناً» فرمود: به مردم بهترين سخنى كه دوست می داريد به شما بگويند، بگویيد.


و نيز در كافى از امام صادق (ع ) روايت كرده كه در تفسير جمله نامبرده فرموده : با مردم سخن بگوئيد، اما بعد از آنكه صلاح و فساد آنرا تشخيص داده باشيد، و آنچه صلاح است بگوئيد.
و نيز در كافى، از امام صادق «علیه السلام» روايت كرده كه در تفسير جمله نامبرده فرموده: با مردم سخن بگویيد، اما بعد از آن كه صلاح و فساد آن را تشخيص داده باشيد، و آنچه صلاح است، بگویيد.


و در كتاب معانى ، از امام باقر (ع ) روايت كرده ، كه فرموده : بمردم چيزى را بگوئيد، كه بهترين سخنى باشد كه شما دوست ميداريد بشما بگويند، چون خداى عز و جل دشنام و لعنت و طعن بر مؤ منان را دشمن ميدارد، و كسى را كه مرتكب اين جرائم شود، فاحش و مفحش باشد، و دريوزگى كند، دوست نميدارد، در مقابل ، اشخاص با حيا و حليم و عفيف ، و آنهائى را كه ميخواهند عفيف شوند، دوست ميدارد.
و در كتاب معانى، از امام باقر «علیه السلام» روايت كرده كه فرموده:  


مؤ لف : مرحوم كلينى هم در كافى مثل اين حديث را بطريقى ديگر از امام صادق (ع ) روايت كرده ، و همچنين عياشى از آنجناب آورده ، و نيز كلينى مثل حديث دوم را در كافى از امام صادق ، و عياشى مثل حديث سوم را از آنجناب آورده .
به مردم چيزى را بگویيد كه بهترين سخنى باشد كه شما دوست می داريد به شما بگويند، چون خداى عزوجل، دشنام و لعنت و طعن بر مؤمنان را دشمن می دارد، و كسى را كه مرتكب اين جرائم شود، فاحش و مفحش باشد، و دريوزگى كند، دوست نمی دارد. در مقابل، اشخاص با حيا و حليم و عفيف، و آن هایى را كه می خواهند عفيف شوند، دوست می دارد.


و چنين بنظر مى رسد كه ائمه (عليهم السلام ) اين معانى را از اطلاق كلمه حسن استفاده كرده اند، چون هم نزد گوينده اش مطلق است ، و هم از نظر مورد.
مؤلف: مرحوم كلينى هم، در كافى، مثل اين حديث را، به طريقى ديگر از امام صادق «علیه السلام» روايت كرده، و همچنين عياشى از آن جناب آورده. و نيز كلينى، مثل حديث دوم را، در كافى، از امام صادق، و عياشى، مثل حديث سوم را از آن جناب آورده.


و در تفسير عياشى از امام صادق (ع ) روايت آورده ، كه فرمود: خدايتعالى محمد (ص ) را با پنج شمشير مبعوث كرد ۱ شمشيرى عليه اهل ذمه كه درباره اش فرموده : «'''قاتلوا الذين لا يؤ منون '''»، (با كسانيكه ايمان نمى آورند قتال كن )، و اين آيه ناسخ آن آيه ديگراست ، كه درباره اهل ذمه مى فرمود: «'''و قولوا للناس حسنا'''» (تا آخر حديث ).
و چنين به نظر مى رسد كه ائمّه «عليهم السلام»، اين معانى را از اطلاق كلمه «حسن» استفاده كرده اند. چون هم نزد گوينده اش مطلق است، و هم از نظر مورد.
 
و در تفسير عياشى، از امام صادق «علیه السلام» روايت آورده كه فرمود:  
 
خدای تعالى، محمّد «ص» را با پنج شمشير مبعوث كرد: ۱ - شمشيرى عليه اهل ذمّه كه درباره اش فرموده: «قَاتِلُوا الذَّيِنَ لَا يُؤمِنُونَ: با كسانی كه ايمان نمى آورند، قتال كن». و اين آيه، ناسخ آن آيه ديگر است كه درباره اهل ذمّه مى فرمود: «وَ قُولُوا لِلنَّاسِ حُسناً» (تا آخر حديث).


مؤ لف : امام (ع ) باطلاق ديگر اين آيه ، يعنى اطلاق در كلمه (قولوا) تمسك كرده ، چون اطلاق آن ، هم شامل كلام ميشود،
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱ صفحه : ۳۳۲ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱ صفحه : ۳۳۲ </center>
و هم شامل مطلق تعرض ، مثلا وقتى ميگويند (باو چيزى جز نيك و خير مگو)، معنايش اين است كه جز بخير و نيكوئى متعرضش مشو، و تماس مگير.
مؤلف: امام «علیه السلام»، به اطلاق ديگر اين آيه، يعنى اطلاق در كلمۀ «قُولُوا» تمسك كرده. چون اطلاق آن، هم شامل كلام می شود، و هم شامل مطلق تعرض. مثلا وقتى می گويند: «به او چيزى جز نيك و خير مگو»، معنايش اين است كه جز به خير و نيكویى متعرضش مشو، و تماس مگير.
 
البته اين در صورتى است كه منظور امام «علیه السلام» از نسخ، معناى اخص آن باشد، كه همان معناى اصطلاحى كلمه است، ولى ممكن است مراد به نسخ معناى اعم آن باشد، كه به زودى در ذيل آيه: «مَا نَنسَخ مِن آيَةٍ أو نُنسِهَا نَأتِ بِخَيرٍ مِنهَا أو مِثلِهَا»، بيان مفصلش خواهد آمد، إن شاء اللّه.  


البته اين در صورتى است كه منظور امام (ع ) از نسخ ، معناى اخص آن باشد، كه همان معناى اصطلاحى كلمه است ، ولى ممكن است مراد به نسخ معناى اعم آن باشد، كه بزودى در ذيل آيه : «'''ما ننسخ من آية او ننسها ناءت بخير منها او مثلها'''»، بيان مفصلش خواهد آمد انشاءاللّه ، و خلاصه اش اين است كه نسخ بمعناى اعم ، شامل هم نسخ احكام ميشود، و هم نسخ و تغيير و تبديل موجودات ، بطور عموم ، و اين معناى از نسخ ، در كلمات ائمه (عليهم السلام ) زياد آمده ، و بنابراين آيه مورد بحث ، و آيه قتال در يك مورد نخواهند بود، بلكه آيه مورد بحث كه سفارش به قول حسن مى كند، مربوط بموردى است ، و آيه قتال با اهل ذمه مربوط بموردى ديگر است .
و خلاصه اش اين است كه: «نسخ»، به معناى اعم، شامل هم نسخ احكام می شود، و هم نسخ و تغيير و تبديل موجودات، به طور عموم، و اين معناى از نسخ، در كلمات ائمّه «عليهم السلام» زياد آمده. بنابراين، آيه مورد بحث و آيه قتال، در يك مورد نخواهند بود، بلكه آيه مورد بحث كه سفارش به قول حسن مى كند، مربوط به موردى است، و آيه قتال با اهل ذمّه، مربوط به موردى ديگر است.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱ صفحه : ۳۳۳ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱ صفحه : ۳۳۳ </center>
<span id='link343'><span>
<span id='link343'><span>
==آيات ۸۹ - ۹۳ سوره بقره ==
==آيات ۸۹ - ۹۳ سوره بقره ==
وَ لَمَّا جَاءَهُمْ كِتَابٌ مِّنْ عِندِ اللَّهِ مُصدِّقٌ لِّمَا مَعَهُمْ وَ كانُوا مِن قَبْلُ يَستَفْتِحُونَ عَلى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جَاءَهُم مَّا عَرَفُوا كفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلى الْكَافِرِينَ(۸۹)
وَ لَمَّا جَاءَهُمْ كِتَابٌ مِّنْ عِندِ اللَّهِ مُصدِّقٌ لِّمَا مَعَهُمْ وَ كانُوا مِن قَبْلُ يَستَفْتِحُونَ عَلى الَّذِينَ كَفَرُوا فَلَمَّا جَاءَهُم مَّا عَرَفُوا كفَرُوا بِهِ فَلَعْنَةُ اللَّهِ عَلى الْكَافِرِينَ(۸۹)
۲۰٬۵۷۴

ویرایش