تفسیر:المیزان جلد۸ بخش۳۴: تفاوت میان نسخه‌ها

«ما معرفتى به اين معنا نداشتيم»، و اين ميثاق مأخوذ در سراسر دنيا و مادام كه انسانى به وجود مى آيد، ادامه داشته و با جريان او، جريان دارد.

با اين كه خطاب، متوجه ما شنوندگان و مخاطبان به آيات قرآنى است و خطاب، به گفته شما هم، خطابى است دنيوى و مربوط به ما اهل دنيا و ظرفى هم كه به آن اتكاء شده، زمان زندگى دنيایى ما و يا زندگى نوع بشر و مدت اقامت او در زمين است، و خلاصه ظرف داستان مورد بحث آيه، عين ظرف وجود نوع انسان در دنيا است، با اين حال چرا از اين ظرف، به لفظ «إذ» تعبير فرمود؟ و حال آن كه هيچ مصححى براى تعبير به اين لفظ نيست. چون همان طور كه گفته شد، لفظ مزبور دلالت دارد بر اين كه داستان، قبل از نقل آن واقع شده است، عنايت ديگرى از قبيل تحقق وقوع و امثال آن هم در كار نيست، تا مصحح آن باشد.

<span id='link265'><span>

<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۸ صفحه : ۴۱۶ </center>

==عالَم ذَر، نشئۀ انسانى متقدم بر نشئۀ دنيوى است ==

فراموش نشود كه گفتيم آن تقدمى كه آقايان فرض كرده و آن را تقدم زمانى گرفته و گفته بودند: «خداوند، اولين فرد از اين نوع را گرفته و ماده نطفه اى كه منشأ نسل و ذريه اين نوع است، از او بيرون كشيده و آن را به عدد افرادى كه از اين نوع تا قيامت به وجود مى آيند، تجزيه نموده و به عين آن لباس و قالبى كه در دنيا به تن مى كند، يعنى با همان عقل، گوش، چشم ضمير، پشت و شكم و غيره ملبس نموده، و او را بر خود شاهد گرفته و از او ميثاق مى ستاند و بعد از گرفتن ميثاق، دوباره او را به صلب بر مى گرداند تا نوبت به سير طبيعی اش برسد»، فرضى است محال و آيه شريفه هم، با آن بيگانه است.