۲۰٬۶۰۸
ویرایش
خط ۱۵۹: | خط ۱۵۹: | ||
<span id='link268'><span> | <span id='link268'><span> | ||
==توضيح اين كه كفران | ==توضيح اين كه: كفران نعمت، غایت و غرض شرك ورزيدن مشركان است == | ||
«'''لِيَكْفُرُوا بِمَا ءَاتَيْنَهُمْ فَتَمَتَّعُوا فَسوْف تَعْلَمُونَ'''»: | «'''لِيَكْفُرُوا بِمَا ءَاتَيْنَهُمْ فَتَمَتَّعُوا فَسوْف تَعْلَمُونَ'''»: | ||
«لام» در ابتداى جمله، لام غايت است و چنين معنا مى دهد كه : | «لام» در ابتداى جمله، لام غايت است و چنين معنا مى دهد كه: مشركان، براى اين شرك ورزيدند كه نعمت هاى ما را كفران كنند، و آن بلاهايى كه از ايشان برگردانديم، شكر نگزارند. | ||
و اگر كفران نعمت را غرض و نتيجه شرك ايشان قرار | و اگر كفران نعمت را غرض و نتيجه شرك ايشان قرار داد، بدين جهت است كه اينان در مسير زندگى، جز كفران، هدف ديگرى ندارند. تنها هدفشان كفران نعمت هاى خدا و ترك شكر اوست. | ||
و اين، بدان جهت است كه اشتغال به محسوسات و ماديات، در دل هايشان ملكه ماديگرى و دلبستگى به اسباب ظاهرى و استناد نعمت ها به آن اسباب را ملكه راسخى قرار داده، و آن ملكه، پرده ضخيمى ميان آنان و معرفت فطری شان شده، توحيد خدايشان در ربوبيت را از يادشان برده، در برخورد با هر نعمتى، سبب ظاهرى آن را به ياد مى آورند و هيچ به ياد مسبب اسباب، يعنى خداى تعالى نمى افتند، و قهرا در برابر همان اسباب، خاضع گشته و از انقطاع آن ها نگران مى شوند. ولى در برابر خدا، نه خضوع دارند و نه خشوع و نه دلواپسى. پس گويا - و بلكه حتما - غايتى جز كفر به نعمت خدا و ترك شكر آن ندارند. | |||
پس كفر به خداى سبحان، غايت عمومى آنان در هر ثنائى كه داخل مى شوند و در هر عملى كه بجا مى آورند، مى باشد، و اگر بعد از كشف ضرّ و رفع گرفتارى، باز هم شرك مى ورزند و به ساير ارباب، دلبسته گشته و خاضع و خاشع آن ها مى شوند، براى اين است كه نعمت خدا را كفران كنند. و چون اين كفرانشان، كه كفران دائمى است و بر آن اصرار ورزيده، بر خدا استكبار مى ورزند، با اين كه خداى سبحان فرموده: «لَئِن شَكَرتُم لَأزِيدَنَّكُم وَ لَئِن كَفَرتُم إنَّ عَذَابِى لَشَدِيدٌ» - غضب الهى را بر انگيخت، تا آن تهديد را بكند. | |||
از | لذا روى سخن را از رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم»، به سوى ايشان كه تاكنون غايب فرض شده بودند، برگردانيده و بدون وساطت آن جناب، به خود آنان خطاب كرده و فرمود: «فَتَمَتَّعُوا فَسَوفَ تَعلَمُونَ: پس سرگرم باشيد كه به زودى خواهيد فهميد». | ||
از اين كه در اين جا نفرمود: سرگرم چه باشيد، براى اين بود كه اطلاق كلام، شامل همه ماديات شده و بفهماند كه به طور كلى، به هر چيزى كه دل ببنديد، به زودى در قيامت، بر آن مؤاخذه خواهيد شد، و چيزى از آن به دردتان نمى خورد و از هيچ يك آن امور منتفع نخواهيد شد. | |||
و نيز علت اين كه نفرمود: به زودى چه چيز را خواهيد فهميد و همين قدر فهمانيد كه سرانجام بدى در پيش دارند، براى اين بود كه مشركان نفهمند چه عذابى در پيش دارند و عذاب مذكور ناگهانى سر برسد، و چيزى ببينند كه هرگز احتمالش را نمی دادند و اين، در تهديد دردناكتر است. | |||
مقصود از | بعضى از مفسران گفته اند: «لام» در جملۀ «لِيَكفُرُوا بِمَا آتَينَاهُم»، «لام» امر است و مراد، تهديد به نحو تعجيز است، ليكن توجيهى است كه به زحمت قبول مى شود. | ||
==مقصود از اين كه مشركان، بخشى از روزى خود را نصيب «مَا لَا يَعلَمُون» قرار مى دهند== | |||
«'''وَ يجْعَلُونَ لِمَا لا يَعْلَمُونَ نَصِيباً مِّمَّا رَزَقْنَاهُمْ تَاللَّهِ لَتُسئَلُنَّ عَمَّا كُنتُمْ تَفْترُونَ'''»: | «'''وَ يجْعَلُونَ لِمَا لا يَعْلَمُونَ نَصِيباً مِّمَّا رَزَقْنَاهُمْ تَاللَّهِ لَتُسئَلُنَّ عَمَّا كُنتُمْ تَفْترُونَ'''»: |
ویرایش