۲۰٬۳۸۴
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱۶ بخش۲۷: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←آيات ۲۰ - ۳۴، سوره لقمان
| خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
<span id='link216'><span> | <span id='link216'><span> | ||
==آيات ۲۰ - | ==آيات ۲۰ - ۳۴ سوره لقمان == | ||
أَلَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سخَّرَ لَكُم مَّا فى السَّمَاوَاتِ وَ مَا فى الاَرْضِ وَ أَسبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَ بَاطِنَةً وَ مِنَ النَّاسِ مَن يُجَادِلُ فى اللَّهِ بِغَيرِ عِلْمٍ وَ لا هُدًى وَ لا كِتَابٍ مُّنِيرٍ(۲۰) | |||
وَ إِذَا قِيلَ لهَُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ | |||
وَ مَن يُسلِمْ وَجْهَهُ إِلى اللَّهِ وَ هُوَ محْسِنٌ فَقَدِ استَمْسك بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى وَ إِلى اللَّهِ | وَ إِذَا قِيلَ لهَُمُ اتَّبِعُوا مَا أَنزَلَ اللَّهُ قَالُوا بَلْ نَتَّبِعُ مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا أَوَ لَوْ كانَ الشَّيْطانُ يَدْعُوهُمْ إِلى عَذَابِ السَّعِيرِ(۲۱) | ||
وَ مَن كَفَرَ فَلا | |||
نُمَتِّعُهُمْ قَلِيلاً ثمَّ | وَ مَن يُسلِمْ وَجْهَهُ إِلى اللَّهِ وَ هُوَ محْسِنٌ فَقَدِ استَمْسك بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَى وَ إِلى اللَّهِ عَاقِبَةُ الاُمُورِ(۲۲) | ||
وَ لَئن سأَلْتَهُم مَّنْ خَلَقَ | |||
للَّهِ مَا فى | وَ مَن كَفَرَ فَلا يَحْزُنك كُفْرُهُ إِلَيْنَا مَرْجِعُهُمْ فَنُنَبِّئُهُم بِمَا عَمِلُوا إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصدُورِ(۲۳) | ||
وَ لَوْ أَنَّمَا فى الاَرْضِ مِن شجَرَةٍ | |||
مَّا خَلْقُكُمْ وَ لا بَعْثُكُمْ | نُمَتِّعُهُمْ قَلِيلاً ثمَّ نَضطَرُّهُمْ إِلى عَذَابٍ غَلِيظٍ(۲۴) | ||
ذَلِك بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَ أَنَّ مَا يَدْعُونَ مِن دُونِهِ | وَ لَئن سأَلْتَهُم مَّنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَ الاَرْض لَيَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الحَْمْدُ للَّهِ بَلْ أَكثرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ(۲۵) | ||
وَ إِذَا غَشِيهُم مَّوْجٌ | للَّهِ مَا فى السَّمَاوَاتِ وَ الاَرْضِ إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنىُّ الحَْمِيدُ(۲۶) | ||
إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ | وَ لَوْ أَنَّمَا فى الاَرْضِ مِن شجَرَةٍ أَقْلَامٌ وَ الْبَحْرُ يَمُدُّهُ مِن بَعْدِهِ سبْعَةُ أَبحُرٍ مَّا نَفِدَت كلِمَاتُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ(۲۷) | ||
مَّا خَلْقُكُمْ وَ لا بَعْثُكُمْ إِلّا كنَفْسٍ وَاحِدَةٍ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعُ بَصِيرٌ(۲۸) | |||
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُولِجُ الَّيْلَ فى النَّهَارِ وَ يُولِجُ النَّهَارَ فى الَّيْلِ وَ سَخَّرَ الشمْسَ وَ الْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِى إِلى أَجَلٍ مُّسمًّى وَ أَنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ(۲۹) | |||
ذَلِك بِأَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ وَ أَنَّ مَا يَدْعُونَ مِن دُونِهِ الْبَاطِلُ وَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْعَلىُّ الْكبِيرُ(۳۰) | |||
أَلَمْ تَرَ أَنَّ الْفُلْك تَجْرِى فى الْبَحْرِ بِنِعْمَتِ اللَّهِ لِيُرِيَكُم مِّنْ آيَاتِهِ إِنَّ فى ذَلِك لآيَاتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شكُورٍ(۳۱) | |||
وَ إِذَا غَشِيهُم مَّوْجٌ كالظُّلَلِ دَعَوُا اللَّهَ مخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نجَّاهُمْ إِلى الْبرِّ فَمِنْهُم مُّقْتَصِدٌ وَ مَا يجْحَدُ بِآيَاتِنَا إِلّا كُلُّ خَتَّارٍ كَفُورٍ(۳۲) | |||
يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ وَ اخْشوْا يَوْماً لا يَجْزِى وَالِدٌ عَن وَلَدِهِ وَ لا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَن وَالِدِهِ شيْئاً إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقُّ فَلا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيَوةُ الدُّنْيَا وَ لا يَغُرَّنَّكُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ(۳۳) | |||
إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَ يُنزِّلُ الْغَيْث وَ يَعْلَمُ مَا فى الاَرْحَامِ وَ مَا تَدْرِى نَفْسٌ مَّا ذَا تَكسِب غَدًا وَ مَا تَدْرِى نَفْسٌ بِأَىِّ أَرْضٍ تَمُوتُ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرُ(۳۴) | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۳۴۰ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۳۴۰ </center> | ||
<center> «'''ترجمه آیات'''» </center> | <center> «'''ترجمه آیات'''» </center> | ||
مگر نمى بينيد | مگر نمى بينيد كه خدا هر چه را كه در آسمان ها و زمين هست، رام شما كرد؟ و نعمت هاى خويش را آشكارا و نهان بر شما كامل نمود؟ (و باز) بعضى از مردم بدون علم و هدايت و كتاب، درباره خدا مجادله مى كنند. (۲۰) | ||
و چون به | و چون به آن ها گفته شود: چيزى را كه خدا نازل كرده، پيروى كنيد، گويند: (نه)، تنها آيينى را كه پدران خود را بر آن يافته ايم، پيروى مى كنيم، حتى اگر شيطان (در نتيجه پيروى از پدرانشان) به سوى عذاب سوزان دعوتشان كند، باز هم آنان را پيروى مى كنند؟ (۲۱) | ||
هر كس توجه بى شائبه خويش را سوى خدا كند، و نيكوكار باشد، به دستاويز محكمى چنگ | هر كس توجه بى شائبه خويش را سوى خدا كند، و نيكوكار باشد، به دستاويز محكمى چنگ زده، و عاقبت كارها سوى خدا است. (۲۲) | ||
و هر كه انكار | و هر كه انكار كند، انكارش تو را محزون نكند، چون بازگشتشان سوى من است، و ما از اعمالشان خبرشان مى دهيم، كه خدا مكنون سينه ها را مى داند. (۲۳) | ||
اندكى برخوردارشان | اندكى برخوردارشان كنيم، و سپس به سوى عذابى سختشان بكشيم. (۲۴) | ||
اگر از آنان بپرسى | اگر از آنان بپرسى آسمان ها و زمين را كى آفريده؟ گويند: خدا، بگو پس ستايش هم خاص خداست، ولى بيشترشان نمى دانند. (۲۵) | ||
هر چه در | هر چه در آسمان ها و زمين هست، از خدا است، و خدا همو، بى نياز و ستوده است. (۲۶) | ||
اگر آنچه در زمين درخت | اگر آنچه در زمين درخت هست، قلم باشد، و دريا، به كمك آن دريا، هفت درياى ديگر مركب، كلمات خدا تمام نشود، كه خدا نيرومند و حكيم است. (۲۷) | ||
خلق كردن شما، و از نو زنده كردنتان جز به مانند خلق كردن يك تن | خلق كردن شما، و از نو زنده كردنتان جز به مانند خلق كردن يك تن نيست، چون خدا شنوا و بينا است. (۲۸) | ||
مگر نمى بينى كه خدا شب را به روز مى برد، و روز را به شب مى برد، و آفتاب و ماه را به خدمت | مگر نمى بينى كه خدا شب را به روز مى برد، و روز را به شب مى برد، و آفتاب و ماه را به خدمت گرفته، كه هر يك به مدتى معين روان است، و خدا از اعمالى كه مى كنيد، آگاه است. (۲۹) | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۳۴۱ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۳۴۱ </center> | ||
چنين | چنين است، چون خدا حق است، و آنچه سواى او مى خوانند، باطل است، و خدا والاى بزرگ است. (۳۰) | ||
مگر نمى بينى كه به نعمت خدا كشتى به دريا روان | مگر نمى بينى كه به نعمت خدا كشتى به دريا روان است، تا آيه هاى خويش به شما بنماياند؟ كه در اين براى همه صبر پيشگان سپاسگزار، عبرت هاست. (۳۱) | ||
و چون موجى بمانند كوه ها، آنان را فرا گيرد، خدا را بخوانند، و دين را خاص او كنند، و چون به خشكيشان برد، تنها بعضى شان | و چون موجى بمانند كوه ها، آنان را فرا گيرد، خدا را بخوانند، و دين را خاص او كنند، و چون به خشكيشان برد، تنها بعضى شان معتدل اند، و آيه هاى ما را جز عهدشكنان كفران پيشه انكار نمى كنند. (۳۲) | ||
اى مردم ! از پروردگارتان بترسيد، و از روزى كه پدر براى فرزندش كارى نسازد، و فرزند به هيچ وجه | اى مردم! از پروردگارتان بترسيد، و از روزى كه پدر براى فرزندش كارى نسازد، و فرزند به هيچ وجه كارساز پدر خود نشود، بيمناك باشيد، كه وعده خدا حق است، زندگى اين دنيا فريبتان ندهد، و شيطان فريبنده، در كار خدا به فريبتان نكشد. (۳۳) | ||
به درستى علم رستاخيز پيش خدا است، كه باران فرود آورد، و آنچه را در رحم ها است بداند، كسى نمى داند كه فردا چه مى كند و كسى نمى داند كه در كدام سرزمين مى ميرد، اما خدا دانا و آگاه است. (۳۴) | |||
<center> «'''بیان آیات'''» </center> | <center> «'''بیان آیات'''» </center> | ||
در اين | در اين آيات، به ماقبل داستان لقمان برگشته، كه آيات وحدانيت خدا و نداشتن شريك، و ادله آن را ذكر نمود، و بدين جا منتهى شد، كه فرمود: «هَذَا خَلقُ اللهِ فَأرُونِى مَا ذَا خَلَقَ الَّذِينَ مِن دُونِهِ بَل الظَّالِمُونَ فِى ضَلَالٍ مُبِين». | ||
«'''أَ لَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ | «'''أَ لَمْ تَرَوْا أَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُم مَّا فى السَّمَاوَاتِ وَ مَا فى الاَرْضِ وَ أَسبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَ بَاطِنَةً'''»: | ||
از اين جا به | از اين جا به ماقبل داستان لقمان رجوع شده، و همين خود دليل است بر اين كه خطاب (آيا نمى بينيد) به مشركان است، هر چند كه ذيل آيه اشعار دارد بر عموميت خطاب. | ||
و بنابراين صدر آيه تتمه كلام رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم )، و متصل است به جمله ((هذا خلق الله فارونى ما ذا خلق الذين من دونه (( و ديگر التفاتى در جمله ((الم تروا(( نيست | و بنابراين صدر آيه تتمه كلام رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلم )، و متصل است به جمله ((هذا خلق الله فارونى ما ذا خلق الذين من دونه (( و ديگر التفاتى در جمله ((الم تروا(( نيست | ||
و بنابر تقديرى كه آيه مورد بحث جزو كلام خداى تعالى باشد، آن وقت در جمله | و بنابر تقديرى كه آيه مورد بحث جزو كلام خداى تعالى باشد، آن وقت در جمله «ألَم تَرَوا»، التفاتى از سياق غيبت در جمله «بَلِ الظَّالِمُونَ فِى ضَلَالٍ مُبِين»، به سياق خطاب، به كار رفته است، و التفات در مثل اين گونه موارد از باب شدت يافتن و جد گوينده، و عصبانيتش از جهل شنوندگان، و اصرارشان بر گمراهى است، كه هيچ راهنمايى سودى به ايشان نمى بخشد، و هيچ اشارتى در حالشان مؤثر واقع نمى شود. | ||
به همين جهت با اين كه تاكنون در سياق غيبت حرف مى زد، ناگهان روى سخن به خود شنوندگان نموده، آنچه كه در معرض ديد و شنوايى ايشان است به رُخشان مى كشد، بلكه از خواب خرگوشى خود بيدار گشته، و از غفلت به در آيند. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۳۴۲ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۳۴۲ </center> | ||
و به هر | و به هر حال، چه اين كه بنا به گفته ما جملۀ «ألَم تَرَوا» متصل به جملۀ «فَأرُونِى» باشد، و التفاتى در كار نباشد، و چه به گفته ديگران، عطف و متصل به جمله «بَل الظَّالِمُون» باشد، و التفاتى از غيبت به خطاب در آن شده باشد. | ||
==مراد از تسخیر آسمان ها و زمین، برای انسان == | |||
مراد از تسخير آسمانها و زمين براى انسان ، انسانى كه آسمان و زمين را مى بيند، آن نظام و ارتباطى است كه در اجزاى عالم مشاهده مى كنيم ، و مى بينيم كه چگونه سراپاى عالم را در تحت نظامى عام اداره نموده ، و انسان را كه اشراف اجزاى اين عالم محسوس است ، شعور و اراده اش را درست كرده و تدبير مى كند، پس مى فهميم كه خداى تعالى سراپاى عالم را مسخر و محكوم اين نظام كرده ، تا انسان كه شريف ترين اجزاى آن است پديد آيد و به كمال برسد | مراد از تسخير آسمانها و زمين براى انسان ، انسانى كه آسمان و زمين را مى بيند، آن نظام و ارتباطى است كه در اجزاى عالم مشاهده مى كنيم ، و مى بينيم كه چگونه سراپاى عالم را در تحت نظامى عام اداره نموده ، و انسان را كه اشراف اجزاى اين عالم محسوس است ، شعور و اراده اش را درست كرده و تدبير مى كند، پس مى فهميم كه خداى تعالى سراپاى عالم را مسخر و محكوم اين نظام كرده ، تا انسان كه شريف ترين اجزاى آن است پديد آيد و به كمال برسد | ||
