تفسیر:المیزان جلد۱۶ بخش۲۰: تفاوت میان نسخه‌ها

باز در بعضى از آن روايات آمده: ابوبكر وقتى بر سرِ غلبه روم با مشركان قمار زد، شرطى از ايشان گرفت و آن، عبارت بود از صد شتر چاق و فربه، و آن را نزد رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» آورد. حضرت فرمود: اين حلال نيست، صدقه اش بده.

آنچه همه روايات در آن اتفاق دارند، اين است كه: ابوبكر با مشركان شرط بسته، و شرط را برد، و اين شرط بندى و قمار، به اشاره رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» بوده، بعد توجيه كرده اند به اين كه اين جريان قبل از نزول حرمت قمار بوده. چون قمار با شراب، در يك آيه تحريم شد، و آن، اواخر عمر رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» بود.

وليكن ما در تفسير آيه تحريم شراب و قمار گفتيم كه شراب، از همان اول بعثت حرام بوده، و حرمت آن و زنا در دين جديد معروف بوده.

علاوه بر اين، «خمر» و «مَيسر» - كه همان شراب و قمار باشد - به نص آيه «بقره» كه مى فرمايد: «يَسئَلُونَكَ عَنِ الخَمرِ وَ المَيسِر قُل فِيهِمَا إثمٌ كَبِيرٌ» إثم هستند، و «إثم» به نص آيه «اعراف» كه فرموده: «قُل إنَّمَا حَرَّمَ رَبِّىَ الفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنهَا وَ مَا بَطَن وَ الإثمَ وَ البَغىَ» حرام است، و با در نظر داشتن اين كه سوره «اعراف» از سوره هاى قديمى قرآن است كه در مكه نازل شده، محال است كه رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» به ابوبكر اشاره كرده باشد كه با مشركان قمار و شرط بندى كند.

و به فرض هم كه حرمت قمار در اواخر عمر رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» نازل شده باشد، اشكال ديگرى كه بر اين روايات وارد است، اين كلام رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» است كه به ابوبكر فرموده باشد: «اين حرام است، ببر و صدقه بده». چون اين حرف را با هيچ يك از موازين فقهى نمى شود تصحيح كرد. مگر چيزى كه مال مردم و حرام است، مى شود صدقه داد؟  

آنگاه براى رفع اين اشكال، دست و پاى زيادى زده اند، ولى هرچه بيشتر دست و پا كرده اند، اشكال بزرگتر شده است. اشكال ديگرى كه به روايت وارد است، اين است كه: فارسيان را بت پرست دانست، در حالى كه فارسيان، هر چند مشرك بودند، اما براى خود، بت درست نكرده بودند.

و در تفسير قمى، در ذيل آيه: «يَعلَمُونََ ظَاهِراً مِنَ الحَيَوةِ الدُّنيَا وَ هُم عَنِ الآخِرَةِ هُم غَافِلُون» گفته: يعنى دنياى حاضر را مى بينند، و درباره آخرت، خود را به غفلت مى زنند.

 

و در تفسير قمى، در ذيل جمله: «وَ يَومَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَومَئِذٍ يَتَفَرَّقُون» گفته: يعنى به سوى جهنم و بهشت.