۲۰٬۹۵۹
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱ بخش۵۲: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←بحث فلسفى ديگر (درباره خلود و جاودانگى عذاب قيامت)
| خط ۹۴: | خط ۹۴: | ||
''' اما از جهت ظواهر لفظى:''' بايد دانست كه كتاب خدا نص است در خلود و جاودانگى، و مى فرمايد: «وَ مَا هُم بِخَارِجِينَ مِنَ النَّارِ: ايشان به هيچ وجه از آتش بيرون نخواهند شد»، و سنت از طرق ائمّه اهل بيت «عليهم السلام» نيز، آن قدر زياد است كه به اصطلاح به حدّ استفاضه رسيده. و اگر اخبار ديگرى از اين حضرات روايت شده كه عذاب دوزخ قطع می شود و هميشگى نيست، به خاطر مخالفتش با صريح كتاب، طرح می شود. | ''' اما از جهت ظواهر لفظى:''' بايد دانست كه كتاب خدا نص است در خلود و جاودانگى، و مى فرمايد: «وَ مَا هُم بِخَارِجِينَ مِنَ النَّارِ: ايشان به هيچ وجه از آتش بيرون نخواهند شد»، و سنت از طرق ائمّه اهل بيت «عليهم السلام» نيز، آن قدر زياد است كه به اصطلاح به حدّ استفاضه رسيده. و اگر اخبار ديگرى از اين حضرات روايت شده كه عذاب دوزخ قطع می شود و هميشگى نيست، به خاطر مخالفتش با صريح كتاب، طرح می شود. | ||
''' و اما از جهت عقل:''' در سابق، در بحثى كه ذيل جملۀ «وَ اتَّقُوا يَوماً لَا تَجزِى نَفسٌ عَن نَفسٍ شَيئاً» داشتيم، گفتيم: به هيچ وجه نمی شود يك يك احكام شرع را و خصوصياتى را كه براى معاد ذكر فرموده، همه را با مقدمات كلى عقل اثبات كرد. براى اين كه دست عقل ما به آن خصوصيات و جزئيات نمى رسد. تنها راه اثبات آن، تصديق به نبوت پيغمبر صادق است كه آن جزئيات و اصل معاد را از طريق وحى اثبات كرده. چون وقتى خود نبوت پيامبرى صادق با ادله عقلى ثابت شد، ديگر لازم نيست كه فروعات آن مسائل | ''' و اما از جهت عقل:''' در سابق، در بحثى كه ذيل جملۀ «وَ اتَّقُوا يَوماً لَا تَجزِى نَفسٌ عَن نَفسٍ شَيئاً» داشتيم، گفتيم: به هيچ وجه نمی شود يك يك احكام شرع را و خصوصياتى را كه براى معاد ذكر فرموده، همه را با مقدمات كلى عقل اثبات كرد. براى اين كه دست عقل ما به آن خصوصيات و جزئيات نمى رسد. تنها راه اثبات آن، تصديق به نبوت پيغمبر صادق است كه آن جزئيات و اصل معاد را از طريق وحى اثبات كرده. چون وقتى خود نبوت پيامبرى صادق با ادله عقلى ثابت شد، ديگر لازم نيست كه فروعات آن مسائل نيز، با ادله عقلى جداگانه اى اثبات شود. چون فرض كرديم نبوت اين پيغمبر و صدق آنچه آورده، با ادله عقلى ثابت شده است. | ||
و اما نعمت و عذاب عقلى كه عارض بر نفس مى شوند، به خاطر تجردش و تخلقش به اخلاق و ملكات فاضله يا رذيله و يا به خاطر احوال خوب و بدى كه كسب كرده، در سابق گفتيم اين احوال و ملكات در نفس، صورتى نيكو و يا قبيح ايجاد مى كند كه نفس سعيده از آن صورت نيكو، متنعم و نفس شقيه، از آن صورت قبيح متألم می شود. | و اما نعمت و عذاب عقلى كه عارض بر نفس مى شوند، به خاطر تجردش و تخلقش به اخلاق و ملكات فاضله يا رذيله و يا به خاطر احوال خوب و بدى كه كسب كرده، در سابق گفتيم اين احوال و ملكات در نفس، صورتى نيكو و يا قبيح ايجاد مى كند كه نفس سعيده از آن صورت نيكو، متنعم و نفس شقيه، از آن صورت قبيح متألم می شود. | ||
