۱۵٬۹۵۷
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱۰ بخش۱۷: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←دعوت به توحيد در عبادت و طلب آمرزش از خداوند در آيه شريفه
| خط ۱۴۴: | خط ۱۴۴: | ||
<span id='link137'><span> | <span id='link137'><span> | ||
==دعوت به توحيد در عبادت و طلب آمرزش از | ==دعوت به توحيد در عبادت و طلب آمرزش از خداوند، در آيه شريفه == | ||
و بنابر آن تفسيرى كه ما براى آيه | و بنابر آن تفسيرى كه ما براى آيه كرديم، جملۀ «ألّا تَعبُدُوا إلّا اللّه»، دعوت بشر است به توحيد در عبادت. يعنى نپرستيدن غير خدا و آن بت هایى كه مشركان آن ها را شريك خدا مى پنداشتند، و دعوت به اين است كه بشر، عبادت را منحصر در خداى تعالى كند، در جملۀ «وَ أنِ استَغفِرُوا رَبَّكُم ثُمّ تُوبُوا إلَيه»، امر به طلب آمرزش از همين خداى تعالى است، كه به خاطر او، عبادت غير او را ترك گفتند، و سپس دستور مى دهد به اين كه توبه كنند. يعنى با اعمال صالح به سوى او برگردند، و از همه اين دستورات يك چيز به دست مى آيد، و آن اين است كه: | ||
انسان ها در زندگى خود راه طبيعى را پيش بگيرند كه اگر چنين كنند، به قرب درگاه الهى منتهى مى شوند، و راه طبيعى براى زندگى بشر اين است كه آلهه و خدايان ساختگى را رها نموده، از خداى تعالى كه معبود واقعى است، طلب مغفرت كنند، و جان و دل خود را براى حضور در پيشگاه او پاك ساخته، سپس با اعمال صالح به سوى او بازگشت كنند. | |||
و اگر در وسط | و اگر در وسط آيه، كلمۀ «ان» را كه معروف به «ان» تفسيرى است، تكرار كرد، براى اين بود كه هر دو جمله، به يك مرحله از آن راه طبيعى اشاره ندارند. جمله اول، يعنى «ألّا تَعبُدُوا إلّا اللّه» به مرحله اعتقاد درونى اشاره دارد، و آن، عبارت است از: توحيد در عبادت و عبادت خدا به تنهایى، آن هم با خلوص نيت، و جمله دوم كه فرموده: «وَ أنِ استَغفِرُوا رَبَّكُم ثُمَّ تُوبُوا إلَيه» اشاره دارد به مرحله عمل، و آن عبارت است از انجام كارهاى نيك، هر چند كه اين مرحله، خود از نتايج مرحله اول و از فروع آن است. | ||
و به همين جهت كه | و به همين جهت كه گفتيم، مفاد جمله اول اصل اساسى است، و مفاد جمله دوم، نتيجه و فرعى است كه بر آن اصل مترتب مى شود. مسأله انذار و بشارت را بعد از جمله اول ذكر كرد، و وعده جميل، يعنى مفاد جمله «يُمَتِّعكُم...» را بعد از جمله دوم و مسأله استغفار و توبه آورد. | ||
در باره مرحله اول فرمود: | در باره مرحله اول فرمود: «ألّا تَعبُدُوا إلّا اللّهُ إنَّنِى لَكُم مِنهُ نَذيرٌ وَ بَشِيرٌ»، و در اين فرموده اش بيان كرد كه انذار و بشارت، هر چه باشند، به توحيد برگشت داشته و وابسته به آنند. آنگاه درباره مرحله دوم فرمود: «وَ أن استَغفِرُوا رَبَّكُم ثُمّ توُبُوا إلَيهِ يُمَتِّعكُم مَتَاعاً حَسَناً...»، و اين بدان جهت است كه به طور كلى، آثار ارزشمند و نتايج نيك و مطلوب هر چيزى، وقتى بر آن چيز مترتب مى شود كه قبلا خود آن چيز، به حد تمام و در صفات و فروع و نتايج به حد كمال رسيده باشد، و توحيد هم، مثل همه چيزهاى ديگر است. | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۰ صفحه ۲۰۹ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۰ صفحه ۲۰۹ </center> | ||
آرى، توحيد، هر چند اصل واحد و تنها ريشه همه احكام دين با آن وسعت كه در آن است، مى باشد، ليكن درخت توحيد به بار نمى نشيند، مگر وقتى كه خودش استوار برپا ايستاده باشد و شاخه ها و برگ هایى داده باشد. به راستى كلمه توحيد كلمه طيبهاى است كه ريشه اش ثابت و فروعش در آسمان پراكنده شده و در هر لحظه اى ثمره اش را به اذن پروردگارش مى دهد. | |||
مراد از | ==مراد از توبه، در آیه: «وَ أن استَغفِرُوا رَبَّكُم ثُمّ تُوبُوا إلیه»== | ||
و ظاهرا منظور از توبه در آيه شريفه ، ايمان است ، همچنانكه در آيه زير نيز چنين است : «'''فاغفر للذين تابوا و اتبعوا سبيلك '''». و بنابراين ، پاسخ از اينكه با ذكر استغفار ذكر توبه چه معنا دارد روشن مى شود و همچنين پاسخ از اينكه چرا جمله «'''توبوا اليه با حرف ثم عطف به جمله ((و ان استغفروا ربكم '''» گرديد معلوم شد، زيرا بنا به تفسيرى كه ما براى آيه كرديم معناى آيه چنين مى شود: بعد از اين ديگر پرستش بتها را ترك بگوييد، و از پروردگارتان نسبت به نافرمانى هائى كه تاكنون داشتيد آمرزش بخواهيد، آنگاه به پروردگارتان ايمان بياوريد. | و ظاهرا منظور از توبه در آيه شريفه ، ايمان است ، همچنانكه در آيه زير نيز چنين است : «'''فاغفر للذين تابوا و اتبعوا سبيلك '''». و بنابراين ، پاسخ از اينكه با ذكر استغفار ذكر توبه چه معنا دارد روشن مى شود و همچنين پاسخ از اينكه چرا جمله «'''توبوا اليه با حرف ثم عطف به جمله ((و ان استغفروا ربكم '''» گرديد معلوم شد، زيرا بنا به تفسيرى كه ما براى آيه كرديم معناى آيه چنين مى شود: بعد از اين ديگر پرستش بتها را ترك بگوييد، و از پروردگارتان نسبت به نافرمانى هائى كه تاكنون داشتيد آمرزش بخواهيد، آنگاه به پروردگارتان ايمان بياوريد. | ||
| خط ۱۶۸: | خط ۱۶۸: | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۰ صفحه ۲۱۰ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۰ صفحه ۲۱۰ </center> | ||
<span id='link139'><span> | <span id='link139'><span> | ||
==نتيجه توحيد، استغفار و ايمان ، زندگى خوب و حيات طيبه دنيوى است == | ==نتيجه توحيد، استغفار و ايمان ، زندگى خوب و حيات طيبه دنيوى است == | ||
در نتيجه برگشت معناى جمله «يمتعكم متاعا حسنا» بنابر اينكه كلمه «'''متاعا'''» مفعول مطلق باشد، مثل اينست كه بگوئيم «يمتعكم تمتيعا حسنا بالحيوة الحسنة الدنيوية - شما را برخوردار مى كند برخوردارى خوبى از حيات نيك دنيوى ، و متاع حيات وقتى حسن و نيكو مى شود كه آدمى در آن حيات به سوى سعادتى كه برايش امكان دارد روانه شود، و خداى تعالى او را به سوى آرزوهاى انسانياش كه همان تنعم به نعمتهاى دنيوى از قبيل : وسعت ، امنيت ، رفاه ، عزت و شرافت است هدايت كند. | در نتيجه برگشت معناى جمله «يمتعكم متاعا حسنا» بنابر اينكه كلمه «'''متاعا'''» مفعول مطلق باشد، مثل اينست كه بگوئيم «يمتعكم تمتيعا حسنا بالحيوة الحسنة الدنيوية - شما را برخوردار مى كند برخوردارى خوبى از حيات نيك دنيوى ، و متاع حيات وقتى حسن و نيكو مى شود كه آدمى در آن حيات به سوى سعادتى كه برايش امكان دارد روانه شود، و خداى تعالى او را به سوى آرزوهاى انسانياش كه همان تنعم به نعمتهاى دنيوى از قبيل : وسعت ، امنيت ، رفاه ، عزت و شرافت است هدايت كند. | ||
