تفسیر:المیزان جلد۱۵ بخش۴۶: تفاوت میان نسخه‌ها

«'''وَ تَرَى الجِْبَالَ تحْسبهَا جَامِدَةً وَ هِىَ تَمُرُّ مَرَّ السحَابِ صنْعَ اللَّهِ الَّذِى أَتْقَنَ كلَّ شىْءٍ إِنَّهُ خَبِيرُ بِمَا تَفْعَلُونَ'''»:

اين آيه شريفه از آن جهت كه در سياق آيات قيامت قرار گرفته ، آنچه مى گويد در باره همان قيامت است و پاره اى از وقايع آن روز را توصيف مى كند، كه عبارت است از به راه افتادن كوهها، كه در باره اين قضيه در جاى ديگر قرآن فرموده : «و سيرت الجبال فكانت سرابا» و نيز در مواردى ديگر از آن خبر داده است .

پس اينكه مى فرمايد: «و ترى الجبال - و مى بينى كوهها را» خطاب در آن به رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله ) است و مراد از آن مجسم كردن واقعه است ، همچنان كه در آيه «و ترى الناس سكارى» حال مردم را در آن روز مجسم مى كند، نه اينكه تو الا ن ايشان را

مى بينى ، بلكه اگر مى ديدى حال ايشان را آنچه از وضعشان كه ديدنى است اينطور به نظرت مى رسيد كه مستند.

«'''تحسبها جامدة '''» - يعنى كوهها را مى بينى و آنها را جامد گمان مى كنى ، اين جمله بعد از جمله قبلى ، جمله اى است معترضه و معناى آن دو اين است كه : «تو در آن روز كوهها را - كه امروز جامد گمان مى كنى -، مى بينى چون ابر به حركت در مى آيند»،

ممكن هم هست آن را جمله اى حاليه گرفت ، كه در اين صورت معنايش اين مى شود: «تو در آن روز كوهها را - در حالى كه جامد گمانش مى كنى - مى بينى چون ابر به حركت درمى آيند» و جمله «و هى تمر مرالسحاب» حال است از كلمه «جبال» و عامل آن فعل «ترى» است و معنايش اين است كه : تو كوهها را وقتى در صور دميده مى شود، در حالى مى بينى كه سير مى كنند مانند سير ابرها در آسمان .