تفسیر:المیزان جلد۱۶ بخش۱۰: تفاوت میان نسخه‌ها

<span id='link67'><span>

اين آن معنايى است كه از سياق آيه به دست مى آيد ولى مفسرين معانى ديگرى براى آن ذكر كرده اند

مثلا بعضى گفته اند: ((مراد از علم در جمله ((انما اوتيته على علم عندى (( علم تورات است ، چون قارون از همه بنى اسرائيل به تورات عالم تر بود((

بعضى ديگر گفته اند: ((مراد علم كيميا بوده ، چون قارون كيميا را از موسى و يوشع بن نون و كالب بن يوحنا فرا گرفته بود، و منظور از اينكه گفت : ((على علم عندى - با علمى كه نزد من است (( اين بوده كه علم كيميا مخصوص او بوده ، و ساير مردم آن را نمى دانستند، و با اين علم مقدار زيادى طلا درست كرده بود((

بعضى ديگر گفته اند: ((مراد از علم علم استخراج گنجينه ها و دفينه ها است ، چون قارون اين علم را داشته ، و به وسيله آن دفينه هاى بسيارى استخراج كرده بود((

بعضى ديگر گفته اند: ((مراد از علم ، علم خداى تعالى است و معنايش ‍ اين است كه : به نظر من خداى تعالى مرا به علم تحصيل ثروت اختصاص داده ، و منظورش از كلمه عندى اين بوده كه مطلب به نظر من چنين است ((

بعضى ديگر گفته اند: ((مراد از علم همان علم خداست كه در وجه قبلى گذشت ، و ليكن علم به معناى معلوم است ، و معناى جمله اين است كه : اين اموال را كه خدا به من داده به وسيله معلوماتى داده كه آن را به من تعليم فرموده ((

و كلمه ((على (( در همه اين اقوال براى استعلا است ، البته بعضى گفته اند: ((ممكن هم هست كه براى تعليل بوده باشد((

<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۱۱۶ </center>

بعضى گفته اند: ((مراد از سوال در جمله ((و لا يسئل عن ذنوبهم المجرمون ((، سوال در روز قيامت است ، و آن سوالى كه نفى شده ، سوال استعلام و خبرگيرى است ، نه سوال توبيخ ، چون خداى تعالى از خود مجرمين داناتر، و باخبرتر از خود آنان به گناهان آنان است و احتياج ندارد كه از ايشان بپرسد چه گناهى مرتكب شده اند، علاوه بر اين ملائكه نيز گناهان ايشان را از نامه هاى اعمال آنان مى فهمند، و مجرمين را از سيماى آنان مى شناسند. بخلاف آيه ((وقفوهم انهم مسئولون ((، كه سوال در آن سوال توبيخ است ، نه استعلام و خبرگيرى ، ممكن هم هست سوال در هر دو آيه به يك معناباشد، و اگر در يكى نفى و در يكى اثبات شده ، به خاطر اختلاف مواقف روز قيامت است . چون در موقفى سوال نمى شوند و در موقفى ديگر سوال مى شوند، پس تناقضى در آيات نيست ((

و نيز بعضى از مفسرين گفته اند: ((ضمير جمع در جمله ((عن ذنوبهم (( به - ((من هو اشد - كسانى كه از قارون نيرومندتر بودند(( برمى گردد، و مراد از مجرمين غير ايشان است ، و معناى آيه اين است كه : ساير مجرمين از گناهان اقوام گذشته كه خدا هلاكشان كرده پرسش و بازخواست نمى شوند((

اين بود آن وجوهى كه گفتيم مفسرين در تفسير آيه آورده اند، و هيچ يك از آنها با سياق سازگار نيست

فَخَرَجَ عَلى قَوْمِهِ فى زِينَتِهِ قَالَ الَّذِينَ يُرِيدُونَ الْحَيَوةَ الدُّنْيَا يَلَيْت لَنَا مِثْلَ مَا أُوتىَ قَرُونُ إِنَّهُ لَذُو حَظٍ عَظِيمٍ

كلمه ((حظ(( به معناى بهره آدمى از سعادت و بخت است

<span id='link68'><span>

==ديدگاه يكدسته (دنياپرستان ): تمناى داشتن ثروتى چون ثروت قارون ==

((الذين يريدون الحيوه الدنيا(( - يعنى كسانى كه زندگانى دنيا را هدف نهايى و يگانه غايت مساعى خويش مى دانند، و غايتى ديگر وراى آن نمى بينند، و خلاصه از آخرت غافل و جاهلند، و نمى دانند كه خدا در آخرت چه ثوابها براى بندگان خود فراهم كرده ، آيه ((فاعرض ‍ عن من تولى عن ذكرنا، و لم يرد الا الحيوه الدنيا، ذلك مبلغهم من العلم (( نيز به اين معنا تصريح دارد، و به همين جهت اموال قارون را سعادتى عظيم شمردند، بدون اينكه قيد و شرطى در كلام خود بياورند، گفتند: اى كاش ما هم مى داشتيم آنچه را كه قارون دارد، چون او حظى عظيم ، و سعادتى بزرگ دارد