الكهف ٥٢: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
QRobot edit
(افزودن سال نزول) |
(QRobot edit) |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۳۵#link298 | آيات ۴۷ - ۵۹ سوره كهف]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۳۵#link298 | آيات ۴۷ - ۵۹ سوره كهف]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۳۵#link299 | جابجائى كوهها در قيامت كه به تعبيرهاى مختلفى در قرآن آمده است]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۳۵#link299 | جابجائى كوهها در قيامت كه به تعبيرهاى مختلفى در قرآن آمده است]] | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۷: | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۳۷#link311 | (چند روايت در ذيل آيات گذشته )]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۱۳_بخش۳۷#link311 | (چند روايت در ذيل آيات گذشته )]] | ||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۱۲_بخش۶۶#link143 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۱۲_بخش۶۶#link143 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ يَوْمَ يَقُولُ نادُوا شُرَكائِيَ الَّذِينَ زَعَمْتُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا لَهُمْ وَ جَعَلْنا بَيْنَهُمْ مَوْبِقاً «52» | |||
و (ياد كن روز قيامتى را) روزى كه (خداوند به مشركان) مى‌گويد: آنان را كه شريك من مى‌پنداشتيد فرا بخوانيد (تا كمكتان كنند)، پس (مشركان) آنها را مى‌خوانند ولى پاسخى به آنان نمى‌دهند و ما ميانشان ورطه‌ى هلاكت قرار مى‌دهيم. | |||
===نکته ها=== | |||
آنان كه از خدا جدا شوند سرگردانند و به هر چيز روى مى‌آورند، از انسان تا جماد و حيوانات، از خورشيد و ماه در آسمان تا گاو وگوساله در زمين، از فرشتگان معصوم تا شياطين فاسق، ولى هرچه بخوانند جوابى نمى‌شنوند، «فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا لَهُمْ» امّا اگر خدا را بخوانند، حتماً پاسخشان داده مى‌شود. «ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ» «1» | |||
سؤال: در قرآن مى‌خوانيم كه خدا با كتمان كنندگان حقّ وپيمان‌شكنان حرف نمى‌زند، «لا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ» «2»* پس چرا در اين آيه بامشركان سخن مى‌گويد؟ | |||
پاسخ: شايد به خاطر اين است كه دانشمندانِ كتمان‌كننده از مشركان بدترند، يا آنكه قيامت مراحل مختلفى دارد، در يك مرحله خدا سخن نمى‌گويد، ولى در مرحله‌اى ديگر با آنان سخن گفته و مورد عتاب قرار مى‌دهد. و ممكن است مراد اين باشد كه سخنى محبّت‌آميز با آنان نمى‌گويد، ولى سخنان توبيخى و تحقيرآميز مى‌گويد. | |||
===پیام ها=== | |||
1- در قيامت ميان مشركان و معبودهاى آنان، فاصله زيادى است. «نادُوا» | |||
2- خداوند در قيامت به مشركان فرصت استمداد از معبودها را مى‌دهد، ولى چه سود؟ نادُوا شُرَكائِيَ ... فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا لَهُمْ | |||
---- | |||
«1». غافر، 60. | |||
«2». بقره، 174؛ آل‌عمران، 77. | |||
جلد 5 - صفحه 187 | |||
3- ريشه‌ى شرك، جهل وپندارهاى بى‌اساس است. «زَعَمْتُمْ» | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ يَوْمَ يَقُولُ نادُوا شُرَكائِيَ الَّذِينَ زَعَمْتُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا لَهُمْ وَ جَعَلْنا بَيْنَهُمْ مَوْبِقاً (52) | |||
وَ يَوْمَ يَقُولُ نادُوا: و ياد كن زمانى را كه فرمايد خداوند، يا ملائكه به امر الهى گويند به مشركين و بت پرستان: ندا كنيد و بخوانيد به صداى بلند. | |||
شُرَكائِيَ الَّذِينَ زَعَمْتُمْ: شريكان مرا كه گمان برديد ايشان شريكان منند. | |||
مراد تمام معبودان باطل يا ابليس و ذريه اويند و اضافه شركائى به زعم آنها به جهت تخويف و توبيخ و تقريع است. فَدَعَوْهُمْ: پس بخوانند كافران بتان را، يا ابليس و ذريه او را و استغاثه كنند. فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا لَهُمْ: پس اجابت نكند. | |||
---- | |||
«1» تفسير برهان ج 2 ص 472 حديث 3 | |||
جلد 8 - صفحه 73 | |||
مر ايشان و به فرياد نرسند. | |||
وَ جَعَلْنا بَيْنَهُمْ مَوْبِقاً: 1- و قرار دهيم ميان كفار و خدايان آنها جاى هلاك، يعنى همه را در واديى از واديهاى جهنم كه محل هلاكت عظيم است جمع كنيم و در آن معذب سازيم. | |||
2- حاجبى ميان ايشان و معبودان آنها كه مسيح و عزير باشند قرار دهيم، به اين وجه كه عيسى و عزير را به بهشت وارد و آنها را در جهنم داخل كنيم. | |||
3- ميان اهل ضلالت و هدايت جدائى افكنيم به اينكه اهل هدايت را به بهشت رسانيم و اهل ضلالت را در موبق كه وادى عميق است در جهنم درآوريم. | |||
4- عبد اللّه عمر نقل نموده كه موبق واديى باشد در جهنم كه بدان جدائى ميان اهل توحيد و غير آنها افكنند. از ابن عباس نقل است كه مواصله و مودت كه در دنيا داشته، سبب هلاكت آنها گردانيم در آخرت. | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاَّ إِبْلِيسَ كانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَ فَتَتَّخِذُونَهُ وَ ذُرِّيَّتَهُ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِي وَ هُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلاً (50) ما أَشْهَدْتُهُمْ خَلْقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ لا خَلْقَ أَنْفُسِهِمْ وَ ما كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّينَ عَضُداً (51) وَ يَوْمَ يَقُولُ نادُوا شُرَكائِيَ الَّذِينَ زَعَمْتُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا لَهُمْ وَ جَعَلْنا بَيْنَهُمْ مَوْبِقاً (52) | |||
ترجمه | |||
و هنگاميكه گفتيم مر فرشتگان را سجده كنيد براى آدم پس سجده كردند مگر شيطان كه بود از جن پس بيرون رفت از فرمان پروردگارش آيا پس ميگيريد او و فرزندانش را صاحب اختياران غير از من با آنكه آنها مر شما را دشمنند بد است مر ستمكاران را بدلى از خدا | |||
حاضر ننمودم آنها را در وقت آفرينش آسمانها و زمين و نه آفرينش خودهاشان و نبودم گيرنده گمراه كنندگانرا مددكار | |||
و روز كه گويد ندا كنيد شريكهاى مرا كه گمان ميكرديد پس بخوانند آنها را پس اجابت نكنند مر آنانرا و قرار دهيم ميانشان جاى هلاكى. | |||
تفسير | |||
گفته‌اند خداوند براى تنبّه كفّار متكبّرى كه از مجالست با اهل ايمان فقير استنكاف داشتند و در آيات سابقه بعد از قصّه اصحاب كهف بيان شد شمّه‌اى از حكايت ابليس و نتيجه تكبّر او را كه در سوره بقره مفصلا گذشت تكرار فرموده و نكته تكرار قصص در كلام الهى آنستكه مقدّمه شود براى مقصوديكه بعدا | |||
---- | |||
جلد 3 صفحه 431 | |||
ذكر ميشود باقتضاء مقام و مفاد اين آيات شريفه آنستكه ياد كن اى پيغمبر وقتى را كه گفتيم بملائكه كه سجده نمائيد در برابر آدم براى خدا و تعظيم آدم چنانچه در اوائل سوره بقره ذيل آيه‌اى كه صدرش مطابق با اين آيه است ذكر شد با وجه استثناء ابليس از ملائكه و تكرار نميشود پس سجده نمودند مگر شيطان كه از جنس جنّ بود و نافرمانى كرد و بگو باين كفّار از راه توبيخ و انكار با اين سابقه آيا باز شما شيطان و ذريّاتش را حكم فرما و اختيار دار خود قرار ميدهيد و از اطاعت خدا بيرون ميرويد با آنكه آنها دشمنان شمايند و خدا و اولياء او دوستان شما و هر عاقلى از دشمن ميپرهيزد و با دوست ميآميزد بد مبادله‌اى كردند ستمكاران كه خدا و اولياء او را دادند و شيطان و فرزندانش را بدل گرفتند در اطاعت و فرمانبردارى و در وقت خلقت آسمانها و زمين حاضر ننمودم من شيطان و ذريّه او را براى آنكه با من كمك نمايند و نيز در وقت خلقت بعضى از آنها بعض ديگرى را براى كمك حاضر نكردم و هيچگاه نبودم من كه گمراهان را ياور و معين خود قرار دهيم پس چرا بندگان من آنها را شريك قرار دادند با من در عبادت و اطاعت و بعضى گفته‌اند مراد از مرجع ضمير در آيه دوم همان كفّار متكبّرند كه ميخواستند مجالست با فقراء اهل ايمان ننمايند و پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم براى قوّت اسلام ميخواست ملتمس آنها را اجابت فرمايد خداوند فرموده حاضر ننمودم آنها را در وقت آفريدن آسمانها و زمين و آفريدن خودشان تا موجب مزيّت شرفى و علمى آنها گردد و اسلام آنها موجب اسلام ساير خلق شود و نبايد من براى نصرت دين خودم كمك از آنها بخواهم و مؤيّد اينمعنى است قرائت كنت بصيغه مخاطب كه مراد آنستكه نبايد تو اى پيغمبر گمراهان را ياور خود قرار دهى ولى مبعّد، صرف ضمير از شياطين مذكوره در آيه سابقه است بغير مذكور با آنكه نسبت اضلال بآنها انسب از غير است و عيّاشى از امام باقر عليه السّلام نقل نموده كه پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم عرض كرد بار الها قوّت بده اسلام را بعمر بن خطاب يا ابو جهل بن هشام پس اين آيه نازل شد فيص ره فرموده محتمل است شياطين اعم از جنّى و انسى باشد و بنابر اين جمع بين دو تفسير ممكن است و ياد كن اى پيغمبر از روز كه خطاب از مصدر جلال ميرسد بكفّار براى ملامت آنها كه بخوانيد بصوت بلند شريكهائى را كه | |||
---- | |||
جلد 3 صفحه 432 | |||
براى من قرار داده بوديد باعتقاد خودتان در عبادت و اطاعت از جنّ و انس پس بخوانند آنها را براى دستگيرى از خودشان و جوابى و ثوابى نشنوند و نه بينند و قرار دهيم ما ميان كفّار و معبودهاى آنها جاى هلاكتى كه شريك باشند در آنجا با يكديگر و آن واديى از واديهاى جهنّم است و بعضى گفته‌اند ميان آنها و معبودهاشان حاجبى قرار داده شود كه يكديگر را نبينند و ظاهرا آن حاجب از جنس آتش است كه بآنها احاطه خواهد نمود و از ابن عباس نقل شده كه اينجا بين بمعناى وصل است و مراد آنستكه مواصلت آنها در دنيا با يكديگر موجب هلاكتشان در آخرت خواهد شد و بنابر اين موبق مصدر است و ضمير در بينهم راجع بكفّار است كه با يكديگر مودّت و اتّحاد در كفر و الحاد داشته‌اند و اللّه اعلم بالصّواب .. | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
وَ يَوم‌َ يَقُولُ نادُوا شُرَكائِيَ الَّذِينَ زَعَمتُم فَدَعَوهُم فَلَم يَستَجِيبُوا لَهُم وَ جَعَلنا بَينَهُم مَوبِقاً (52) | |||
روزي که ميفرمايد خداوند تبارك و تعالي بمشركين که ندا كنيد شريكهايي که از براي من قرار داده بوديد آنهايي که گمان ميكرديد پس ندا مي‌كنند آنها را پس اجابت نمي‌كنند براي آنها و ما قرار داديم بين آنها فاصله و جدايي وَ يَوم‌َ يَقُولُ. | |||
جلد 12 - صفحه 369 | |||
روز قيامت که تمام در صحراي محشر جمع ميشوند و قائل خداوند تبارك و تعالي است و خطاب بمشركين است نادُوا شُرَكائِيَ از ذوي العقول مثل ملائكه و حضرت عيسي و شياطين و غير ذوي العقول از بتها و اشجار و حيوانات مثل گاو و گوساله و شمس و قمر و كواكب و غير اينها که هر طايفه شريكي در عبادت قرار داده بودند آنها را ندا كنيد بيايند شما را از عذاب الهي نجات دهند و سعادتمند كنند الَّذِينَ زَعَمتُم همان شركايي که گمان ميكرديد در گرفتاري‌ها بفرياد شما ميرسند و نجات ميدهند فدعوهم هر که آلهه خود را ندا ميدهد و آنها را دعوت ميكند فَلَم يَستَجِيبُوا لَهُم. | |||
اما مثل ملائكه و حضرت عيسي عليه السّلام که از آنها بيزاري ميجويند چنانچه در حق ملائكه ميفرمايد وَ يَوم‌َ يَحشُرُهُم جَمِيعاً ثُم‌َّ يَقُولُ لِلمَلائِكَةِ أَ هؤُلاءِ إِيّاكُم كانُوا يَعبُدُون‌َ قالُوا سُبحانَك‌َ أَنت‌َ وَلِيُّنا مِن دُونِهِم بَل كانُوا يَعبُدُون‌َ الجِن‌َّ أَكثَرُهُم بِهِم مُؤمِنُون‌َ سبأ آيه 39 و 40 و در حق عيسي عليه السّلام ميفرمايد: | |||
وَ إِذ قال‌َ اللّه‌ُ يا عِيسَي ابن‌َ مَريَم‌َ أَ أَنت‌َ قُلت‌َ لِلنّاس‌ِ اتَّخِذُونِي وَ أُمِّي إِلهَين‌ِ مِن دُون‌ِ اللّه‌ِ الي قوله ما قُلت‌ُ لَهُم إِلّا ما أَمَرتَنِي بِه‌ِ أَن‌ِ اعبُدُوا اللّه‌َ رَبِّي وَ رَبَّكُم الاية مائده آيه 116 و 117 و اما شيطان ميفرمايد از قول شيطان وَ قال‌َ إِنِّي بَرِي‌ءٌ مِنكُم إِنِّي أَري ما لا تَرَون‌َ إِنِّي أَخاف‌ُ اللّه‌َ وَ اللّه‌ُ شَدِيدُ العِقاب‌ِ انفال آيه 48 و اما غير ذوي العقول آنها را با عبده آنها در جهنم ميبرند ميفرمايد: | |||
إِنَّكُم وَ ما تَعبُدُون‌َ مِن دُون‌ِ اللّه‌ِ حَصَب‌ُ جَهَنَّم‌َ أَنتُم لَها وارِدُون‌َ انبياء آيه 98 وَ جَعَلنا بَينَهُم مَوبِقاً در كلمه موبق مفسرين اقوالي دارند بعضي گفتند تفرقه بين اهل هدايت و اهل ضلالت بعضي گفتند بين آلهه و مألوهين بعضي گفتند واديست در جهنم بعضي گفتند عبادت آنها منشأ عذاب قيامت ميشود لكن آنچه بنظر اقرب مي‌آيد آنست که تفرقه بين آنها مياندازند عبده شمس و عبده ملائكه و جن و انس و كواكب و حيوانات و اصنام هر دسته بيك نحو معذّب ميشوند و از هم متفرق ميشوند بلكه ميتوان گفت هر فردي يك عذاب مخصوص دارد غير از عذاب ساير افراد | |||
جلد 12 - صفحه 370 | |||
كُل‌ُّ نَفس‌ٍ بِما كَسَبَت رَهِينَةٌ إِلّا أَصحاب‌َ اليَمِين‌ِ مدّثر آيه 41. | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
(آیه 52)- این آیه مجددا هشدار می‌دهد که به خاطر بیاورید «روزی را که (خداوند) می‌گوید: همتایانی را که برای من می‌پنداشتید صدا بزنید» تا به کمک شما بشتابند (وَ یَوْمَ یَقُولُ نادُوا شُرَکائِیَ الَّذِینَ زَعَمْتُمْ). | |||
یک عمر از آنها دم می‌زدید، و در آستانشان سجده می‌نمودید، اکنون که امواج عذاب و کیفر اطراف شما را احاطه کرده فریاد بزنید لااقل ساعتی به کمکتان بشتابند. | |||
آنها که گویا هنوز رسوبات افکار این دنیا را در مغز دارند فریاد می‌زنند و «آنها را می‌خوانند، ولی (این معبودهای پنداری حتی) پاسخ به ندای آنها نمی‌دهند» تا | |||
ج3، ص51 | |||
چه رسد به این که به کمکشان بشتابند (فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ یَسْتَجِیبُوا لَهُمْ). | |||
«و در میان این دو گروه کانون هلاکتی قرار دادیم» (وَ جَعَلْنا بَیْنَهُمْ مَوْبِقاً). | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
