ریشه زلف: تفاوت میان نسخهها
از الکتاب
Added root proximity by QBot
(افزودن نمودار دفعات) |
(Added root proximity by QBot) |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
=== قاموس قرآن === | === قاموس قرآن === | ||
نزديك شدن. و مقدّم گشتن در اقرب آمده «زلف زلفاً و زليفاً: تقدّم و تقرب» در نهايه گويد: اصل آن نزديك و مقدّم گشتن است. در صحاح گويد: ازلفهاى قربّه». در قرآن مجيد مطلق نزديك شدن و نيز به معنى تقرب و منزلت آمده است در مجمع شعرى در اين باره آورده است: وَ كُلَّ يَوْمٍ مَضى اَوْ لَيْلَةٍ سَلَفَتْ فيها النُّفُوسُ اِلَى الْآجالِ تَزْدَلِفُ يعنى در هر روز و شبى كه مىگذرد مردم به اجلها نزديك مىشوند. [شعراء:90]، [ق:31]. بهشت به پرهيزكاران نزديك گرديد. [شعراء:64]. ديگران را به آنجا نزديك كرديم. بعضى آن را به معنى جمع دانسته و گفته ديگران را در آنجا جمع كرديم و گفتهاند ليله مزدلفه يعنى شب اجتماع ولى طبرسى آن را نزديك كردن گفته و مزدلفه را نيز از آن گرفته است . زلفى در قرآن مصدر آمده به معنى نزديكى و تقرب و مقام. مثل [زمر:3]. زلفى مفعول مطلق است براى «يُقَرِّبُونا» تقدير چنين مىشود «الا ليقربوا الى اللّه تقريباً» همچنين آيه [سباء:37]. و مثل [ص:25و40] و در اين دو آيه اسم مصدر است به معنى مقام و منزلت اقرب الموارد گويد: الف آن براى تأنيث است و آن را در آيه سباء كه گذشت مصدر گقته و گويد بعضى آن را اسم مصدر دانستهاند مثل سلام و كلام . * [هود:113]. بعضى آن را زُلْف (بر وزن صرد) خواندهاند كه جمع زلفة و منزلت است و بعضى بر وزن عُنُق خواندهاند در اين صورت مفرد است (مجمع). طبرسى از ابن عباس و ابن زيد نقل مىكند كه زلف اول ساعات شب است يعنى نزديكيهاى شب. جوهرى مىگويد: زلفة قسمتى از اول شب است و جمع آن زُلَف (بر وزن صرد) آيد قاموس نيز چنين گفته به هر حال معناى اوّلى در آن، ملحوظ است و ظاهر آيه نمازهاى پنجگانه يوميّه را معيّن مىكند: نمازهائيكه در ئو طرف روز اند عبارت اند از نماز صبح و ظهر و عصر و نمازهاى اوائل شب همان مغرب و عشاء مىباشند. ولى عيّاشى در تفسير خود از حريز از امام صادق عليه السلام نقل مىكند كه فرمود «اَقِمِ الصَّلوةِ طَرْفَىِ النَّهارِ» دو طرف روز مغرب و صبح است «وَ زُلَفاً مِنَ الَّيْلِ» و آن نماز عشاء آخرى است. بنابراين حديث آيه از ذكر نماز ظهر و عصر ساكت است . الميزان از تهذيب نقل مىكند كه زراره از امام باقر عليه السلام نقل كرده كه: خداوند در اين باره فرموده «اَقِمِ الصَّلوةَ طَرْفَىِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ الَّيلِ» آن صلوة عشاء آخر است. آنگاه مىگويد: حديث خالى از ظهور نيست كه دو طرف نهار قبل از ظهر و بعد از ظهر تا شامل اوقات پنجگانه گردد. * [ملك:27]. طبرسى گويد زلفة مصدر است و واحد و جمع در آن يكسان مىباشد و مزدلفه از آن است و در اثر نزديكى به مكه مزدلفه گفتهاند و گاهى جمع زلفة زلف (بر وزن صرد) مىآيد. بايد دانست كه زلفة در آيه مصدر به معنى فاعل است يعنى چون عذاب را نزديك ديدند قبيح شد صورت كفّار. | نزديك شدن. و مقدّم گشتن در اقرب آمده «زلف زلفاً و زليفاً: تقدّم و تقرب» در نهايه گويد: اصل آن نزديك و مقدّم گشتن است. در صحاح گويد: ازلفهاى قربّه». در قرآن مجيد مطلق نزديك شدن و نيز به معنى تقرب و منزلت آمده است در مجمع شعرى در اين باره آورده است: وَ كُلَّ يَوْمٍ مَضى اَوْ لَيْلَةٍ سَلَفَتْ فيها النُّفُوسُ اِلَى الْآجالِ تَزْدَلِفُ يعنى در هر روز و شبى كه مىگذرد مردم به اجلها نزديك مىشوند. [شعراء:90]، [ق:31]. بهشت به پرهيزكاران نزديك گرديد. [شعراء:64]. ديگران را به آنجا نزديك كرديم. بعضى آن را به معنى جمع دانسته و گفته ديگران را در آنجا جمع كرديم و گفتهاند ليله مزدلفه يعنى شب اجتماع ولى طبرسى آن را نزديك كردن گفته و مزدلفه را نيز از آن گرفته است . زلفى در قرآن مصدر آمده به معنى نزديكى و تقرب و مقام. مثل [زمر:3]. زلفى مفعول مطلق است براى «يُقَرِّبُونا» تقدير چنين مىشود «الا ليقربوا الى اللّه تقريباً» همچنين آيه [سباء:37]. و مثل [ص:25و40] و در اين دو آيه اسم مصدر است به معنى مقام و منزلت اقرب الموارد گويد: الف آن براى تأنيث است و آن را در آيه سباء كه گذشت مصدر گقته و گويد بعضى آن را اسم مصدر دانستهاند مثل سلام و كلام . * [هود:113]. بعضى آن را زُلْف (بر وزن صرد) خواندهاند كه جمع زلفة و منزلت است و بعضى بر وزن عُنُق خواندهاند در اين صورت مفرد است (مجمع). طبرسى از ابن عباس و ابن زيد نقل مىكند كه زلف اول ساعات شب است يعنى نزديكيهاى شب. جوهرى مىگويد: زلفة قسمتى از اول شب است و جمع آن زُلَف (بر وزن صرد) آيد قاموس نيز چنين گفته به هر حال معناى اوّلى در آن، ملحوظ است و ظاهر آيه نمازهاى پنجگانه يوميّه را معيّن مىكند: نمازهائيكه در ئو طرف روز اند عبارت اند از نماز صبح و ظهر و عصر و نمازهاى اوائل شب همان مغرب و عشاء مىباشند. ولى عيّاشى در تفسير خود از حريز از امام صادق عليه السلام نقل مىكند كه فرمود «اَقِمِ الصَّلوةِ طَرْفَىِ النَّهارِ» دو طرف روز مغرب و صبح است «وَ زُلَفاً مِنَ الَّيْلِ» و آن نماز عشاء آخرى است. بنابراين حديث آيه از ذكر نماز ظهر و عصر ساكت است . الميزان از تهذيب نقل مىكند كه زراره از امام باقر عليه السلام نقل كرده كه: خداوند در اين باره فرموده «اَقِمِ الصَّلوةَ طَرْفَىِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ الَّيلِ» آن صلوة عشاء آخر است. آنگاه مىگويد: حديث خالى از ظهور نيست كه دو طرف نهار قبل از ظهر و بعد از ظهر تا شامل اوقات پنجگانه گردد. * [ملك:27]. طبرسى گويد زلفة مصدر است و واحد و جمع در آن يكسان مىباشد و مزدلفه از آن است و در اثر نزديكى به مكه مزدلفه گفتهاند و گاهى جمع زلفة زلف (بر وزن صرد) مىآيد. بايد دانست كه زلفة در آيه مصدر به معنى فاعل است يعنى چون عذاب را نزديك ديدند قبيح شد صورت كفّار. | ||
===ریشههای [[راهنما:نزدیک مکانی|نزدیک مکانی]]=== | |||
<qcloud htmlpre='ریشه_'> | |||
ل:100, نا:69, ه:63, من:60, جنن:48, انن:47, عند:44, وله:41, حسن:41, اله:40, ف:40, الله:38, ب:32, وقى:29, اوب:29, اذا:29, جحم:28, هل:28, سوء:28, لا:26, ما:26, قول:26, الا:25, سلم:23, عظم:23, زيد:23, علم:23, ذکر:23, بين:23, غير:23, نفس:22, نهر:22, ذا:22, کم:22, قرب:22, ثمم:22, قلب:22, ک:22, طرف:20, سعر:20, طود:20, اخر:20, رئى:20, وجه:20, نجو:20, ليل:20, لما:19, ذلک:19, امن:19, الذين:19, يا:19, فرق:19, صلو:19, موسى:19, برز:19, حضر:19, عبد:17, نصر:17, الى:17, کلل:17, کفر:17, ملء:17, قوم:17, کشط:17, داود:17, عمل:17, مع:16, بعد:16, هذا:16, قسم:16, هم:16, صلح:16, سمو:16, حکم:16, ان:16, کون:16, غوى:16, نذر:16, حسب:16, ذهب:16, انا:14, ايوب:14, التى:14, اول:14, اتى:14, ثم:14, ولد:13, فلق:13, جمع:13, جعل:13, جهنم:13, اذ:13, ولى:13, فى:11, الذى:10 | |||
</qcloud> | |||
== کلمات مشتق شده در قرآن == | == کلمات مشتق شده در قرآن == | ||
