نمایش مبدأ برای حَج

''' [[ویژه:پیوند_به_این_صفحه/حَج | آیات شامل این کلمه ]]'''

=== ریشه کلمه ===
*[[ریشه حجج‌ | حجج‌]] (۳۳ بار) [[کلمه با ریشه:: حجج‌| ]]

=== قاموس قرآن ===
قصد. (قاموس) طبرسى فرمايد: آن در لغت به معنى قصد پى در پى و در شريعت قصد خانه خداست براى عمل... [بقره:158] هر كه بيت را قصد كند (عمل حجّ آورد) يا عمره انجام دهد بر او گناهى نيست كه بر صفا و مروه طواف كند. راغب در مفردات قرآن گفته كه: حجّ به فتح اوّل مصدر و به كسر اوّل اسم است. صحاح و قاموس نيز چنين گفته است در اقرب الموارد گويد: حجّ به كسر اوّل لغتى است در حجّ (به فتح اوّل) بعضى گفته‏اند به فتح اوّل اسم و به كسر اوّل مصدر است . تدبّر در آيات قرآن نشان مى‏دهد كه حجّ به فتح اوّل استعمال شده و به كسر اوّل مصدر، چنانكه اقرب الموارد نقل كرده است مثل [بقره:197]، [بقره:196]، [بقره:189]، [بقره:196] در اين آيات چنانكه مى‏بينيم، حجّ اسم است و منظور ار آن اعمال حجّ است . ولى در آيه [آل عمران:97] مصدر به كار رفته است يعنى براى خداست بر مردم قصد بيت و اعمال حجّ آوردن كسى كه قدرت رفتن داشته باشد. حاجّ در آيه [توبه:19] مفرد و به معنى زائر و قاصد بيت است و مراد از آن مطلق زائر مى‏باشد . حجّ اكبر [توبه:3] مراد از حجّ اكبر چيست؟ در الميزان آمده: درباره يوم الحجّ الاكبر اقوالى است يكى آنكه آن يوم نحر در سال نهمّ هجرت بود كه مسلمين و مشركين جمع شدند و بعد از آن مشركين حجّ نياوردند، روايات اهل بيت عليه السلام اين قول را تأييد مى‏كند و اعتبار نيز بر آن مساعد است كه آن بزرگترين روزى بود كه هر دو فريق در منى جمع شدند (على هذا حجّ اكبر يك دفعه بيشتر نبوده است) از اهل سنّت نيز رواياتى رسيده و حاصل عمده آنها اين است كه حجّ اكبر اسم روز قربانى است على هذا در هر سال تكرار مى‏شود . از جمله اقوال اينكه آن، روز عرفه است. از جمله آنكه روز دوّم نحر است و نيز تمام ايّام حجّ را گفته‏اند (الميزان به اختصار) . در تفسير برهان ذيل روايت فضيل بن عياض از امام صادق عليه السلام چنين است: پس معناى اين لفظ (حجّ اكبر) چيست؟ فرمود: اكبر ناميده شد زيرا سالى بود كه در آن مسلمين و مشركين هر دو حجّ آوردند و بعد از آن مشركين حجّ نياوردند. طبرسى درباره آن سه قول نقل كرده كه دوّمى همان قول الميزان است . [انعام:149] راغب گويد حجّت دليلى است كه مقصود را روشن مى‏كند. بگو دليل كامل براى خداست اگر ميخواست همه را هدايت مى‏كرد على هذا محاجّه به معنى حجّت آوردن، آنست كه هر يك بخواهد با حجّت خود ديگرى از دليل خود منصرف كند چنانكه راغب گفته است . در آياتى نظير [بقره:258] [آل عمران:61] ظاهراً مراد مطلق محاجّه. مخاصمه و جدل است زيرا باطل و كافر دليلى روشن ندارد تا حجّت به معناى واقعى باشد و اين معنى در آياتى مانند [بقره:139] و غيره حتمى است . حجّت به معناى اصلى آن، همان برهان است كه در بعضى از آيات آمده است [نساء:174] رجوع شود به «برهان». [شورى:16]. پى بردن به وجود خدا و اثبات او از راه علّت معلول فطرى انسان بر هستى خدا پايه گذارى شده است لذا هر كه درباره وجود خدا يا دين او مخامصه كند بعد از آنكه فطرتش آن را اجابت و قبول مى‏كند، حجّت چنين كسى در پيش خدا بى اثر و خودش مورد غضب و عذاب خداست، اين است معنى آيه، چنانكه مدلول آيه [شمس:7-8] و همچنين مضمون آيه [روم:30] است . خيلى بعيد به نظر مى‏رسد كه مراد قبئل كردن عدّه‏اى از مردم باشد و خدا بفرمايد: چون عدّه‏اى خدا را پذيرفته‏اند پس هر كه نپذيرد مورد غضب است زيرا مطلق پذيرد مورد غضب است زيرا مطلق پذيرفته شدن يك چيز دليل حقّانيّت آن نمى‏شود چه بسا باطل كه عدّه‏اى آن را پذيرفته‏اند اللهم اينكه مراد پذيرفتن عدّه‏اى از مردم پاك و سليم النفس باشد مثل پيامبران كه روى فطرت خدادادى پذيرفته‏اند، در اين صورت برگشت آن تقريباً به آنچه ماگفتيم است . * [قصص:27] در الميزان هست: حجج جمع حجّة است و مراد ار ان سال است به اعتبار آنكه در هر سال يك حجّ هست و از آن بدست ميايد كه در آن زمان حجّ بيت كه از شريعت حضرت ابراهيم عليه السلام مى‏باشد در نزدشان معمول بوده است . در الميزان از تفسير عيّاشى نقل شده «سُئِلَ اَبو عبداللّه عليه السلام عَنِ الْبَيْتِ كانَ يُحَجَّ قَبْلَ اَنْ يُبْعَثُ النَّبىُّ (ص) قالَ نَعَمْ وَ تَصْديقُهُ فى الْقُرآنِ قَوْلُ شُعَيْبٍ حينَ قالَ لِموسى حَيْثُ تَزَوَّجَ «عَلى اَنْ تَأْجُرَ ثَمانِىَ حِجَجٍ» وَ لَمْ يَقُلْ ثَمانِىَ سِنينٍ». معنى آيه چنين است: من مى‏خواهم يكى از دو دخترم را به تو تزويج كنم بر اينكه خودت را هشت سال بر من اجير كنى .


{{#ask:[[رده:آیات قرآن]] [[نازل شده در سال::+]] [[کلمه غیر ربط::حَج]]
|?نازل شده در سال
|mainlabel=-
|headers=show
|limit=2000
|format=jqplotchart
|charttype=line
|charttitle=نمودار تکرار در هر سال نزول
|labelaxislabel=سال نزول
|smoothlines=yes
|numbersaxislabel=دفعات تکرار
|distribution=yes
|min=0
|datalabels=value
|distributionsort=none
|ticklabels=yes
|colorscheme=rdbu
|chartlegend=none
}}
[[رده:كلمات قرآن]]